4- Sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmamış ülkelerde iş üstlenen işverenlerin yanlarında çalıştırdıkları Türk işçiler
1/10/2008 tarihinden itibaren yürürlükte bulunan Kanunun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi gereğince ülkemiz ile sosyal güvenlik sözleşmesi olmayan ülkelerde iş üstlenen işverenlerce yurt dışındaki işyerlerinde çalıştırılmak üzere götürülen Türk işçiler hakkında kısa vadeli sigorta kolları ile genel sağlık sigortası hükümleri uygulanmakta olup, bu sigortalılar 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı sayılmaktadırlar. Bunların uzun vadeli sigorta kollarına tabi olmak istemeleri halinde isteğe bağlı sigortalı olmalarına imkan sağlanmış, isteğe bağlı sigortalılık statüsü (b) bendi kapsamında sigortalılık olarak değerlendirilmişti.
Ancak, 6111 sayılı Kanunla Kanunun 5 inci maddenin birinci fıkrasının (g) bendi değiştirilerek isteğe bağlı sigortalılık statüsünün 1/10/2008 tarihinden itibaren 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi olarak belirlenmesi sağlanmıştır. Söz konusu hüküm gereğince 1/10/2008-25/2/2011 tarihleri arasında isteğe bağlı sigorta statüleri Kanunun 4 üncü maddesinin
birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında değerlendirilen hizmetler 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamına dönüştürülecek, sigortalıların bu sürelere ilişkin bildirilen hizmetleri ile borçlanmalardaki sigortalılık statüleri de yeni durumlarına göre değerlendirilecektir.
Örnek- 23/2/2009 tarihi itibariyle 5 inci maddenin birinci fıkrasının (g) bendi kapsamında çalışmaya başlayan sigortalı 24/2/2009 tarihinde isteğe bağlı sigortalı olmak için müracaat etmiş olup, sigortalılığı 25/2/2009 tarihi itibariyle başlatılmış, 8/8/2010 tarihinde de askerlik borçlanması yapmıştır. Bu sigortalının 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında geçen isteğe bağlı sigortalılık süresi ile bu statüde yapmış olduğu askerlik borçlanması, 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında isteğe bağlı sigortalılık ve borçlanma süresi olarak dikkate alınacaktır.
Bu sigortalıların kısa vadeli sigorta kolları ile genel sağlık sigortasına ilişkin bildirimleri işverenler tarafından “21” numaralı belge türü ile Kuruma yapılacaktır.
1/10/2008 tarihinden önce yurtdışına işverenlerce çalıştırılmak üzere götürülen ve 506 sayılı Kanunun mülga 86 ncı maddesi gereğince sadece malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına tabi topluluk sigortasına devam eden sigortalılardan, bu sigortalılığını 1/10/2008 tarihinden itibaren isteğe bağlı sigortalı olarak devam ettirmek isteyenlerle bu tarihten sonra ilk defa isteğe bağlı sigortalı olmak isteyenler hakkında bu Genelgenin yedinci kısım beşinci bölümünün “2- 1/10/2008 tarihinden önce sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmamış ülkelere çalıştırılmak üzere götürülen Türk işçileri” başlıklı alt bölümünde yapılan açıklamalar doğrultusunda işlem yapılacaktır.