4b (Bağ-Kur) Sigortalılar---Ortak Hususlar

2 aylar önce 75

Ortak Hususlar

1- Anonim şirket ortağı olup, yönetim kurulu üyesi olmayanların 1/10/2008 tarihinden itibaren sigortalılıkları

Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (3) numaralı alt bendi ile 1/10/2008 tarihinden itibaren anonim şirketlerin yönetim kurulu üyesi olan ortakları yönetim kuruluna seçildikleri tarih itibariyle sigortalı sayılmış, yönetim kurulu üyesi olmayan kurucu ortaklar ise 1/10/2008 tarihinden itibaren sigortalı sayılmamıştır.

Kanunun geçici 22 nci maddesiyle 1/10/2008 tarihinden önce anonim şirket kurucu ortağı olması nedeniyle 1479 sayılı Kanunun mülga 24 üncü maddesine göre sigortalı sayılanlardan sigortalılıklarını devam ettirmek isteyenlerin 1/10/2008 tarihinden 1/4/2009 tarihine kadar yazılı talepte bulunmaları halinde sigortalılıklarının devam ettirileceği, talepte bulunmayanların ise 1/10/2008 tarihi itibariyle sigortalılıklarının sona erdirileceği hüküm altına alınmıştır.

Söz konusu hüküm gereğince 1/10/2008-1/4/2009 tarihleri arasında Kuruma dilekçe ile müracaat eden anonim şirket kurucu ortaklarının sigortalılıkları devam ettirilecektir.

Anonim şirket kurucu ortağı olup, 1/4/2009 tarihine kadar Kuruma müracaat etmeyip 1/10/2008-1/4/2009 tarihleri arasında en az bir cari ay prim ödemesi bulunanların, bu ödemeleri zımni talep olarak irade beyanı kabul edilerek sigortalılıkları devam ettirilecektir.

Örnek 1- Anonim şirket kurucu ortağı olması nedeniyle 4/2/2008 tarihinden itibaren 1479 sayılı Kanun gereğince kayıt ve tescili yapılan sigortalı, Kanuna tabi sigortalılığını devam ettirmek için 23/1/2009 tarihinde Kuruma dilekçe ile müracaat etmiştir. Bu sigortalının sigortalılığı 1/10/2008 tarihinden itibaren de kesintisiz olarak devam ettirilecektir.

97

Sigortalılık İşlemleri

2013/11 GENELGE

SİGORTA PRİMLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

Hizmet Akdiyle Çalışanlar Daire Başkanlığı

(Değişik, 28/2/2014 tarihli ve 2014/5 sayılı Genelge)

Örnek 2- 3/6/2005 tarihinde anonim şirket kurucu ortağı olan sigortalı, 2009 yılı Ocak ayı primini 25/2/2009 tarihinde ödemiştir. Kuruma müracaatı olmayan sigortalının 2009 yılı Ocak ayı primi için 25/2/2009 tarihinde yaptığı ödeme irade beyanı olarak kabul edilerek sigortalılığı 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendinin (3) numaralı alt bendine tabi olarak devam ettirilecektir.

1/10/2008-1/4/2009 tarihleri arasında Kuruma yazılı olarak müracaat etmeyen ya da bu tarihler arasında hiç prim ödemesi bulunmayan anonim şirket kurucu ortaklarının sigortalılığı 1/10/2008 tarihi itibariyle sona erdirilecektir.

Örnek 3- 1/10/2008 tarihinden önce anonim şirket kurucu ortağı olan sigortalı 5/9/2009 tarihinde 2009 yılı Ağustos ayı primini ödemiştir. Yapılan incelemede sigortalılığının devamına ilişkin dilekçesi bulunmadığı tespit edilmiş olup anonim şirket kurucu ortağı olması nedeniyle 1/10/2008 tarihi itibariyle sigortalılığı sona erdirilecek, 2009 yılı Ağustos ayına ait ödemiş olduğu prim Kuruma başkaca prim borcu olmaması ve talebi halinde iade edilecektir.

(Ek, 28/2/2014 tarihli ve 2014/5 sayılı Genelge) Kanunun geçici 22 maddesine istinaden sigortalılıkları devam ettirilen anonim şirketlerin kurucu ortaklarının Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında çalışmaya başlamaları halinde (4/a) kapsamında sigortalılığın başladığı tarihten bir gün önce (4/b) kapsamındaki sigortalılık sona erdirilecektir. (4/a) kapsamındaki sigortalılığının sona ermesi halinde ise (4/b) kapsamındaki sigortalılık yeniden başlatılmayacaktır.

Örnek 4- 2006 yılında anonim şirket kurucu ortaklığından dolayı, mülga 1479 sayılı Kanunun 24 üncü maddesine tabi olarak tescili yapılan sigortalının Kanunun geçici 22 maddesine göre (4/b) kapsamında sigortalılığı devam ederken, 16/2/2012 tarihinde (4/a) kapsamında çalışmaya başlaması nedeniyle, 15/2/2012 tarihinde (4/b) kapsamındaki sigortalılığı sona erdirilip, 16/2/2012 tarihinde (4/a) kapsamında sigortalılığı başlatılacaktır. Sigortalının (4/a) kapsamındaki sigortalılığı 21/6/2012 tarihinde sona ermiş olup, kurucu ortaklığı kesintisiz devam eden ancak yönetim kurulu üyeliği bulunmayan sigortalının (4/b) kapsamında sigortalılığı yeniden başlatılmayacaktır.

2- Köy ve mahalle muhtarlarına ilişkin hususlar

Kanunun geçici 21 inci maddesi ile 2108 sayılı Kanun gereğince muhtar seçildikleri tarih itibariyle 1479 sayılı Kanuna göre kayıt ve tescilleri yapılan ve sigortalılıkları devam eden köy ve mahalle muhtarlarından Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi gereği sigortalılıklarını devam ettirmek isteyenlerin, 1/10/2008 tarihinden itibaren 1/4/2009 tarihine kadar (1/4/2009 tarihi dahil) yazılı talepte bulunmaları halinde sigortalılıkları bu bent kapsamında devam ettirilecek, müracaat edilmemesi halinde aylık prim ödemeleri geçici 16 ncı madde de belirlenen oran üzerinden tahakkuk ettirilecektir.

Örnek 1- 1/10/2008 tarihinden önce köy muhtarı olması nedeniyle 1479 sayılı Kanun kapsamında tescili yapılan sigortalı, 12/01/2009 tarihinde Kuruma müracaat ederek sigortalılığını Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında devam ettirmek istediğini beyan etmiştir. Söz konusu talep gereğince sigortalının aylık prim tutarı önceden olduğu üzere 30 gün üzerinden tahakkuk ettirilecektir.

98

Sigortalılık İşlemleri

2013/11 GENELGE

SİGORTA PRİMLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

Hizmet Akdiyle Çalışanlar Daire Başkanlığı

Örnek 2- 29/3/2009 tarihinde yapılan yerel seçimlerde köy muhtarı seçilen sigortalının 31/3/2009 tarihinde Kuruma müracaat ederek sigortalılığını Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında devam ettirmek istediğini beyan etmiştir. Bu sigortalının talebi, muhtarlık faaliyetinin 1/10/2008 tarihinden öncesine ait olmadığı için kabul edilmeyecektir.

2108 sayılı Kanunun 5 inci maddesi gereğince muhtar sigortalıların 1479 sayılı Kanun gereğince yaptıkları muhtarlık süresi borçlanması 5754 sayılı Kanunla 8/5/2008 tarihi itibariyle yürürlükten kaldırıldığından, 10/9/1977 tarihinden önce muhtarlıkta geçmiş süreler borçlandırılmayacaktır.

3- 4/10/2000 tarihinden önce kanunla kurulu meslek kuruluşu kayıtlarına göre sigortalılıkları başlatılanlar

22/3/1985-4/10/2000 tarihleri arasında 1479 sayılı Kanuna göre vergi mükellefiyeti bulunmayan ancak, kanunla kurulu meslek kuruluşları veya esnaf ve sanatkar sicili kayıtlarına göre sigortalılıkları başlatılanlardan; 5362 sayılı Esnaf ve Sanatkarlar Meslek Kuruluşları Kanununun geçici 3 üncü maddesinin dördüncü fıkrası gereğince sicil ve oda kayıtları nedeniyle 22/3/1985-4/10/2000 tarihleri arasında 1479 sayılı Kanuna göre sigortalı olan, ancak 5362 sayılı Kanun gereğince üyelik şartlarını taşımadıkları için sicil ve oda kayıtları sona erenlerin 1479 sayılı Kanuna göre sigortalılıkları 1/10/2008 tarihinden sonra da devredilen Bağ-Kur Genel Müdürlüğünün 21/7/2005 tarihli ve 2005/7 sayılı Genelgesi gereğince devam ettirilecektir.

3/8/1995 tarihli ve 1995/11 sayılı Genelge hükümlerine göre sigortalılık sürelerini vergi kaydının bulunduğu sürelere göre değerlendirme talebinde bulunanlar 5362 sayılı Kanunun geçici üçüncü maddesinin dördüncü fıkrası kapsamında tekrar sigortalılık süreleri tespitine ilişkin talepte bulunamayacaklar, aynı şekilde 5362 sayılı Kanunun geçici üçüncü maddesinin dördüncü fıkrası kapsamında sigortalılık süreleri tespitine ilişkin talepte bulunanlar da 1995/11 sayılı Genelge hükümlerine göre tekrar sigortalılık sürelerinin tespiti talebinde bulunamayacaklardır.

5362 sayılı Kanunun geçici 3 üncü maddesinin dördüncü fıkrası gereğince sigortalıkları devam ettirilenlerin; talepleri veya 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentlerine tabi çalışmaları halinde ise bu bentler kapsamında sigortalılıkları başlayanların sigortalılıkları sona erdirilecektir.

5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Kanununa göre kurulan Ticaret ve Sanayi Odaları veya kanunla kurulu diğer meslek kuruluşları üye kayıtlarına göre sigortalı olan ve sigortalılıkları devam edenlerin, bu sigortalılıkları ise 1/10/2008 tarihinden itibaren sona erdirilecektir.

4- 1/10/2008 tarihine kadar kayıt ve tescillerini yaptırmayan sigortalılar

Kanunun geçici 8 inci maddesine göre 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendinin (4) numaralı alt bendine tabi tarımsal faaliyette bulunan sigortalılar hariç 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendine göre sigortalılık niteliği taşıdıkları halde 1479 sayılı Kanun gereğince 1/10/2008 tarihine kadar kayıt ve tescillerini yaptırmayanların sigortalılıkları 1/10/2008 tarihinden itibaren başlatılacaktır.

Örnek- Ticari kazançtan dolayı 1/1/2001 tarihinde vergi mükellefiyeti başlayan 1/10/2008 tarihine kadar da sigortalılık tescil işlemini yaptırmayan sigortalının sigortalılığı 1/10/2008 tarihi itibariyle başlatılacaktır.

99

Sigortalılık İşlemleri

2013/11 GENELGE

SİGORTA PRİMLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

Hizmet Akdiyle Çalışanlar Daire Başkanlığı

4.1- 1/10/2008 tarihine kadar Kurum kayıtlarına intikal ettirilmeyen giriş bildirgesi üzerinde bulunan Bağ-Kur numarasına prim ödeyenlerin sigortalılıklarının başlatılması (Ek, 1/9/2016 tarihli ve 2016/20 sayılı Genelge) Kendi nam ve hesabına bağımsız çalışmalarından dolayı mülga 1479 sayılı Kanun kapsamında sigortalı sayıldıkları halde, 1/10/2008 tarihine kadar Kuruma müracaat ederek kayıt ve tescilini yaptırmayan ancak 1/10/2008 tarihinden önce doğru Bağ Kur numarası üzerinden Kurum hesaplarına intikal etmiş olan prim ödemelerine göre sigortalılığının başlatılmasını talep edenlerin ticari faaliyetlerinin başladığı tarih itibariyle 1/10/2008 tarih öncesi sigortalılıkları başlatılacaktır. Örnek 1- 22/4/1986 ile 15/12/2007 tarihleri arasında ticari faaliyeti bulunan sigortalı (A) il müdürlüğünden almış olduğu giriş bildirgesini faaliyetine göre kayıtlı olduğu kurum ve kuruluşlara onaylatarak Kurumumuz kayıtlarına intikal ettirmediğinden ticari faaliyetinin başladığı tarih itibariyle 1479 sayılı Kanun kapsamında kayıt ve tescili yapılmamıştır. Ancak, Kurum kayıtlarına intikal ettirmemiş olduğu giriş bildirgesi üzerinde bulunan Bağ Kur numarasına 1992, 1993, 1994 yıllarında belirli aralıklarla toplam 10 adet prim ödemesinde bulunmuş ve ödeme yaptığı dönemlere ilişkin ödeme makbuzlarını ibraz ederek ticari faaliyetinin başladığı tarih itibariyle sigortalılığının başlatılmasını talep etmiştir. Bu durumda, Kurumumuz hesaplarına geçtiği tespit edilen primlere ilişkin sigortalının ibraz etmiş olduğu ödeme makbuzlarına istinaden prim ödemesinde bulunduğu Bağ Kur numarası ile ticari faaliyetinin başladığı 22/4/1986 ile 15/12/2007 tarihleri arasında 1479 sayılı Kanun kapsamında kayıt ve tescil işlemleri yapılacaktır. Prim ödemesi bulunduğu halde giriş bildirgesinin Kurum kayıtlarına intikal etmemesi nedeniyle kayıt ve tescili yapılmayan ve primleri iade edilen sigortalıların talepte bulunmaları halinde, Kanunun 89 uncu maddesinin ikinci fıkrası gereğince işlem yapılacaktır. Örnek 2- 22/4/1995 ile 15/12/1999 tarihleri arasında vergi mükellefiyeti bulunan sigortalı (B), giriş bildirgesini ticari faaliyetine göre kayıtlı olduğu kurum ve kuruluşlara onaylatarak Kurumumuz kayıtlarına intikal ettirmediğinden ticari faaliyetinin başladığı tarih itibariyle kayıt ve tescili yapılmamıştır. Ancak giriş bildirgesinde bulunan Bağ Kur numarası üzerinden 1996 yılında 6 adet prim ödemesi olan ve geriye dönük sigortalılığı başlatılmadığından, prim iade talebinde bulunan sigortalı (B)’ye bu ödemeleri 26/12/2007 tarihinde yersiz ödeme olarak iade edilmiştir. Sigortalı 10/11/2016 tarihinde Kuruma müracaat ederek 1996 yılında yapmış olduğu prim ödemelerine ilişkin makbuzları ibraz etmiş, sigortalılığının başlatılması için talepte bulunmuştur. Bu durumda prim ödemesinde bulunduğu Bağ Kur numarası üzerinden ticari faaliyetinin başladığı 22/4/1995 ile 15/12/1999 tarihleri arasında 1479 sayılı Kanun kapsamında kayıt ve tescili yapılarak Kanunun 89 uncu maddesinin ikinci fıkrasına göre prim borcu hesaplanacaktır.

4.2- 1/10/2008 tahinden önce isteğe bağlı sigortalı olan ve prim ödemesi olmaması nedeniyle tescil tarihi itibariyle sigortalılığı sonlandırılan ve (4/b) kapsamında çalışması bulunanların sigortalılığının başlatılması (Ek, 1/9/2016 tarihli ve 2016/20 sayılı Genelge) 1/10/2008 tarihinden önce isteğe bağlı sigortalı olarak kayıt ve tescili yapılan ve prim ödemesi bulunmaması nedeniyle tescil tarihi itibariyle sigortalılıkları durdurulan sigortalılardan 1/10/2008 tarihinden sonra Kurumca (4/b) kapsamında çalışması tespit edilenlerin isteğe bağlı sigortalılıklarının sona erdiği tarihten sonra çalışmalarının bulunduğu tarih itibariyle isteğe bağlı Bağ-Kur numarası üzerinden (4/b) kapsamında zorunlu sigortalılıkları başlatılacaktır.

100

Sigortalılık İşlemleri

2013/11 GENELGE

SİGORTA PRİMLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

Hizmet Akdiyle Çalışanlar Daire Başkanlığı

Örnek 1- 1/6/1989 tarihinde isteğe bağlı sigortalılığı başlatılan sigortalı (A)’nın prim ödemeleri bulunmamaktadır. Prim ödemelerinin bulunmaması nedeniyle 1/6/1989 tescil tarihi itibariyle isteğe bağlı sigortalılığı (01) terk kodu ile sonlandırılmıştır. Kurumumuz kayıtlarına 13/6/2016 tarihinde intikal eden bilgi ve belgelerde sigortalı (A)’nın 1/1/1994-30/6/1999 tarihleri arasında gerçek usulde vergi mükellefiyetinin bulunduğu tespit edilmiştir. Bu durumda 1/10/2008 tarihinden önce kayıt ve tescil işlemleri yapılmış olması nedeniyle sigortalı (A)’ya 1/6/1989 tescil tarihi itibariyle isteğe bağlı sigortalılığının sona erdiği tarihten sonra vergi mükellefiyetinin bulunduğu 1/1/1994-30/6/1999 tarihleri arasında zorunlu sigortalı olarak hizmet verilecektir. Örnek 2- Örnek 1’deki aynı sigortalının 1/1/1987 – 30/6/1999 tarihleri arasında vergi mükellefiyet sürelerinin bulunması halinde ise, isteğe bağlı tescil tarihinden önceki sürelerde hizmet verilmeyecek olup, tescil tarihi itibariyle isteğe bağlı sigortalılığının sona erdiği 1/6/1989-30/6/1999 tarihleri arasında zorunlu sigortalı olarak hizmet verilecektir.

5- 1/10/2008 tarihi itibariyle (4/b) kapsamında kayıt ve tescilleri bulunan sigortalıların Kanunun geçici 57 nci madde uygulamasına ilişkin işlemler (Ek, 11/12/2014 tarihli ve 2014/32 sayılı Genelge)

6552 sayılı Kanunla Kanuna eklenen geçici 57 nci maddenin birinci fıkrası uyarınca, Kanunun 8 inci maddesinin üçüncü fıkrasında ve 9 uncu maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde belirtilenler için 9 uncu maddenin üçüncü fıkrasında belirtilen yükümlülüklerini 11/9/2014 tarihinden itibaren üç ay içinde (11/12/2014 akşamına kadar) yerine getirilmiş olması halinde kanuni süresinde yerine getirilmiş sayılacağı ve idari para cezası uygulanmayacağı, bu yükümlülükler için daha önce uygulanan idari para cezalarının kesinleşip kesinleşmediğine bakılmaksızın terkin edileceği, ancak tahsil edilmiş tutarların red ve iade veya mahsup edilmeyeceği hükme bağlanmıştır.

Kanunun 8 inci maddesinde sigortalı bildirimi ve tescili, 9 uncu maddesinde ise sigortalılığın sona ermesi ile ilgili kişi kurum ve kuruluşların bildirim yükümlülüğü, 102 nci maddesinde de 8 inci ve 9 uncu maddelerde açıklanan yükümlülüklerin süresi içerisinde yerine getirilmemesi durumunda uygulanacak idari para cezalarına ilişkin hükümler açıklanmıştır. 8 inci ve 9 uncu maddeler uyarınca kimlerin ne şekilde bildirim yükümlülüğü bulunduğu SSİY’nin 11 inci ve 14 üncü maddelerinde belirtilmiştir.

Buna göre, sigortalılıklarının başlangıcına ve sonlandırılmasına ilişkin; ticari kazanç veya serbest meslek kazancı nedeniyle gerçek veya basit usulde gelir vergisi mükellefi olanlar ile şahıs şirketlerinden kolektif şirket ortakları, adi komandit şirketlerin komandite ve komanditer ortakları ve donatma iştiraki ortakları ile ilgili vergi dairelerinin, gelir vergisinden muaf olup, esnaf ve sanatkar siciline kayıtlı olanlarla ilgili esnaf ve sanatkarlar sicil müdürlüklerinin, anonim şirketlerin yönetim kurulu üyesi olan ortakları ile ilgili şirket yetkililerinin, sermaye şirketlerinden limited şirket ortakları ile sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlerin komandite ortakları ile ilgili ticaret sicil müdürlüklerinin, köy ve mahalle muhtarları ile ilgili il ve ilçe mülki idare amirliklerinin, 6132 sayılı Kanuna tabi jokey ve antrenörlerin sigortalılıkları ile ilgili Türkiye Jokey Kulübünce bildirim yükümlülüğü bulunmaktadır.

Kanunun 8 inci ve 9 uncu maddeleri uyarınca sigortalılığın başlangıcı ve sonlandırılmasına ilişkin bildirim yükümlülüğü bulunan ve yukarıda bahsedilen kişi, kurum ve kuruluşlara, geçici 57 nci madde uyarınca 11/12/2014 (dahil) tarihine kadar yerine getirilen bildirim yükümlülükleri kanuni süresinde yerine getirilmiş sayılarak sonucunda idari para cezası uygulanmayacaktır. Süresinde yerine getirilmemiş bildirim yükümlülükleri sebebiyle uygulanan idari para cezalarından tahsil edilmemiş olanlar kesinleşip kesinleşmediğine bakılmaksızın terkin edilecek, tahsil edilenler ise red veya iade edilmeyecek, mahsuplaşmaya da konu edilmeyecektir.

101

Sigortalılık İşlemleri

2013/11 GENELGE

SİGORTA PRİMLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

Hizmet Akdiyle Çalışanlar Daire Başkanlığı

Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamındaki sigortalıların sigortalılığının başlangıcı ve sonlandırılmasına ilişkin kurum, kuruluşlar ve diğer tüzel kişilerce Kanunun 8 ve 9 uncu maddeleri uyarınca gerek elektronik gerekse kağıt ortamında bildirimin yapılmaması nedeniyle uygulanan idari para cezalarından 11/9/2014 tarihine kadar tahsil edilemeyenlerin, program aracılığı ile sistemden terkini yapılmıştır. Ancak, idari para cezalarının iptali yapılmış olmakla birlikte sigortalılık tescil ve terk kayıtlarının iptali yapılmadığından, il müdürlüklerimizce bilgisayar ortamında kayıtlı tescil ve terk kayıtlarına ilişkin yeniden tescil ve terk işlemleri yapılmayacağı gibi iptal edilen idari para ceza kayıtlarına ilişkin bildirim yükümlülüğü bulunan kuruluşlardan işe giriş ve işten ayrılışa ilişkin yeni bir bildirim yapılması istenilmeyecektir.

Ancak, 1/10/2008 tarihi ve sonrası tarihlerde Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamındaki sigortalılar için tescil ve sonlandırma yapılması gereken, fakat bildirim yükümlüleri tarafından bugüne kadar hiçbir şekilde bildirimde bulunulmaması sebebiyle gerçekleştirilemeyen tescil ve sonlandırma işlemleri için Kurum kayıtlarına intikal ettirilmeyen işe giriş ve işten ayrılış bildirgelerinin, geçici 57 nci madde uyarınca 11/12/2014 (dahil) tarihine kadar bildirim yükümlülüğü bulunan kurum, kuruluşlar ve diğer tüzel kişilerce elektronik veya kağıt ortamında Kurumumuza verilmesi gerekmektedir.

Örnek 1- 1/10/2008 tarihinde limited şirket ortaklığı nedeniyle 1/10/2008 tarihi itibariyle kayıt ve tescili yapılan sigortalının sigortalılık bilgileri Ticaret Sicil Müdürlüğünce 9/10/2014 tarihinde Kurum kayıtlarına intikal ettirildiğinden anılan Kuruma idari para cezası uygulanmayacaktır.

Örnek 2- Gelir vergisinden muaf olup, esnaf ve sanatkar siciline 1/10/2008 tarihi itibariyle kaydı bulunan ve (4/b) kapsamında 1/10/2008 tarihi itibariyle kayıt ve tescili yapılan sigortalının sigortalılık bilgileri esnaf ve sanatkarlar sicil müdürlüğünce 11/12/2014 tarihinde Kurum kayıtlarına intikal ettirildiğinden anılan Kuruma idari para cezası uygulanmayacaktır.

Örnek 3- Ticari kazanç sebebiyle 1/10/2008 tarihinde vergi mükellefiyeti başlayan sigortalının vergi mükellefiyet başlangıcı 12/12/2014 tarihinde Kuruma bildirilmiştir. Kanunun geçici 57 nci maddesi uyarınca Kanunun yayımlandığı tarihinden itibaren üç aylık süre içerisinde bildirim yükümlülüğü yerine getirilmediğinden vergi dairesi hakkında idari para cezası uygulanacaktır.

Örnek 4- 3/9/2012 tarihinde başlayan limited şirket ortaklığı nedeniyle 3/9/2012 tarihi itibariyle kayıt ve tescili yapılan sigortalının sigortalılık bilgileri ticaret sicil müdürlüğünce Kurumumuz kayıtlarına 17/12/2012 tarihinde intikal ettirilmiştir. Kanunda belirtilen süre içerisinde bildirim yapılmamış olduğundan ticaret sicil müdürlüğüne idari para cezası uygulanmıştır. Ancak ticaret sicil müdürlüğüne uygulanan idari para cezası 11/9/2014 tarihine kadar tahsil edilmediğinden anılan kuruma uygulanan idari para cezası terkin edilecektir.

Örnek 5- 5/10/2011 tarihinde başlayan vergi mükellefiyetine istinaden 5/10/2011 tarihi itibariyle kayıt ve tescili yapılan sigortalının sigortalılık bilgileri vergi dairesince Kurumumuz kayıtlarına 27/11/2013 tarihinde intikal ettirilmiştir. Kanunda belirtilen süre içerisinde bildirim yapılmamış olduğundan vergi dairesine idari para cezası uygulanarak 10/9/2014 tarihinde tahsil edilmiştir. Uygulanan idari para cezası 10/9/2014 tarihinde tahsil edilmiş olduğundan tahsil edilen idari para cezasına red, iade veya mahsup işlemi yapılmayacaktır.

102

Sigortalılık İşlemleri

2013/11 GENELGE

SİGORTA PRİMLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

Hizmet Akdiyle Çalışanlar Daire Başkanlığı

5.1- Şirket yetkililerinin ve sigortalıların sigortalılık başlangıç ve sonlandırılmasına ilişkin bildirim yükümlülükleri

Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalı sayılanlardan, anonim şirketlerin yönetim kurulu üyesi olan ortaklarının, limited şirket ve sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlerin komandite ortaklarının hisse devri işlemleri ile iflas, tasfiye ve münfesih durumdaki şirketlerin ortaklarının sigortalılık başlangıç ve sona ermesiyle ilgili şirket yetkilileri ile sigortalıların kanuni süre içerisinde bildirimde bulunmamaları halinde Kanunun 102 nci maddesine göre haklarında idari para cezası uygulanacağına dair açık bir hüküm bulunmadığından bu kapsamdaki sigortalılar ile şirket yetkililerinin süresi içerisinde veremedikleri işe giriş ve işten ayrılış bildirgeleri sebebiyle idari para cezası uygulanmayacaktır.

6- 22/3/1985 tarihi ve sonrası oda ve/veya sicil kayıtlarına göre tescili yapılan sigortalılardan usulüne uygun tutulmayan oda kayıtlarına istinaden sigortalılıkları iptal edilenler (Ek, 11/12/2014 tarihli ve 2014/32 sayılı Genelge)

Esnaf ve sanatkarlar odaları üye kayıtlarında olması gereken yönetim kurulu kararının bulunmaması, üye kayıt defterlerinin noter tasdikli tutulmaması veya defterlerdeki yıpranmalar nedeniyle usulüne uygun kayıt tutulmaması vb. nedenlerle tamamen üyenin iradesi dışında oluşan sebeplerle kişilerin sigortalılıklarının iptal edilmesi ve buna bağlı olarak hak kayıplarına uğramalarının önüne geçilmesi amacı ile 6552 sayılı Kanunla Kanuna eklenen geçici 54 üncü maddeye göre; mülga 4355 sayılı Ticaret ve Sanayi Odaları, Esnaf Odaları ve Ticaret Borsaları Kanunu, 5373 sayılı Esnaf Dernekleri ve Esnaf Birlikleri Kanunu ve 507 sayılı Esnaf ve Sanatkarlar Kanununa göre; esnaf ve sanatkâr siciline ve odaya veya her ikisine birden kayıtları bulunmakla birlikte üye kayıtlarının mevzuata uygun olarak yapılmadığının tespit edilmesi üzerine, Kuruma kayıt ve tescili yapılmakla birlikte, Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamındaki sigortalılık süreleri geçersiz sayılan sigortalılardan, geçersiz sayılan sigortalılık sürelerine ait prim, gecikme cezası ve gecikme zamlarının 31/12/2013 tarihine kadar ödenmiş olması halinde, Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamındaki sigortalılıkları geçerli sayılacaktır.

Geçersiz sayılan sigortalılık sürelerine ait prim gecikme cezası ve gecikme zammı olmak üzere 31/12/2013 tarihine kadar düzenli prim ödemesi bulunmayan sigortalıların yapmış oldukları kısmi prim ödemelerinin karşıladığı ayın sonu itibariyle sigortalılık süreleri geçerli sayılacaktır.

Örnek 1- Şoförler odasındaki kaydına istinaden 22/3/1985 tarihinde 1 inci basamaktan tescili yapılan ve prim ödemeleri bulunan sigortalıya 3/5/2001 tarihindeki yaşlılık aylığı talebine istinaden talep tarihini takip eden aybaşı itibariyle yaşlılık aylığı bağlanmıştır. Ancak, Kurumun denetim ve kontrolle görevli memurlarınca şoförler odası kayıtlarının mahallinde yapılan tetkikinde sigortalı ile ilgili oda defter kayıtlarında silinti ve kazıntı olduğu ve üyelik kaydının sonradan yazıldığı tespit edilerek sigortalılığı iptal edilmiştir. Usulüne uygun tutulmayan oda kaydı olmasına karşın geçici 54 üncü madde gereğince sigortalılık sürelerinin geçerliliğine karar verilebilmesi için; bilgisayar kayıtlarının ve sigortalı dosyasındaki bilgilerin incelenmesi sonucunda, sigortalının tescilinin ünitece 22/3/1985 tarihi esas alınarak 26/6/1986 tarihinde yapıldığı ve prim ödemelerinin bulunduğu tespit edilmiş olduğundan, 22/3/1985 tarihi itibariyle iptal edilen sigortalılığı geçerli sayılacaktır.

Örnek 2- Manifaturacılar odasındaki kaydına istinaden 15/6/1987 tarihinde 1 inci basamaktan tescili yapılan ve prim ödemeleri bulunan sigortalının 12/5/2004 tarihinde vefatına istinaden hak sahiplerinin 23/7/2004 tarihindeki taleplerine istinaden ölüm tarihini takip eden

103

Sigortalılık İşlemleri

2013/11 GENELGE

SİGORTA PRİMLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

Hizmet Akdiyle Çalışanlar Daire Başkanlığı

aybaşı itibariyle ölüm aylığı bağlanmıştır. Ancak, Kurumun denetim ve kontrolle görevli memurlarınca manifaturacılar odasındaki kayıtlarının mahallinde yapılan tetkikinde sigortalının oda üyeliğine ilişkin yönetim kurulu kararının olmadığı (defterin noter tasdiksiz olduğu, üyelik kaydının sonradan ilave edildiği, noter tasdik tarihinden önceki bir tarihte üyelik kaydının oluşturulduğu vb.) tespit edilerek sigortalılığı iptal edilmiştir. Usulüne uygun tutulmayan oda kaydı bulunmasına rağmen geçici 54 üncü madde gereğince, sigortalılık sürelerinin geçerliliğine karar verilebilmesi için bilgisayar kayıtlarının ve sigortalı dosyasındaki bilgilerin incelenmesi sonucunda, sigortalının tescilinin ünitece 15/6/1987 tarihi esas alınarak 6/6/1989 tarihinde yapıldığı ve prim ödemelerinin bulunduğu tespit edilmiş olduğundan 15/9/1987 tarihi itibariyle iptal edilen sigortalılığı geçerli sayılacaktır.

Örnek 3- Bakkallar odasındaki kaydına istinaden 5/12/1988 tarihinde 1 inci basamaktan tescili yapılan ve prim ödemesi bulunmayan sigortalının Kurumun denetim ve kontrolle görevli memurlarınca bakkallar odasındaki kayıtlarının mahallinde yapılan tetkikinde oda üyeliğine ilişkin oda kayıt defterinin noter tasdiksiz olduğu (yönetim kurulu kararının olmadığı, üyelik kaydının sonradan ilave edildiği, noter tasdik tarihinden önceki bir tarihte üyelik kaydının oluşturulduğu vb.) tespit edilerek sigortalılığı iptal edilmiştir. Geçici 54 üncü madde gereğince, sigortalılık sürelerinin geçerliliğine karar verilebilmesi için bilgisayar kayıtlarının ve sigortalı dosyasındaki bilgilerin incelenmesi sonucunda, bilgisayar kayıtlarının ve sigortalı dosyasındaki bilgilerin incelenmesi sonucunda, sigortalının tescilinin ünitece 5/12/1988 tarihi esas alınarak 3/8/1989 tarihinde yapılan, tescil kaydının yapıldığı tarihten sonra da 31/12/2013 tarihine kadar prim ödemesinde bulunmayan, ilk prim ödemesini 21/3/2014 tarihinde yapan sigortalının, bilgisayar ortamında kayıt işlemleri Kanunun yürürlük tarihinden önceki bir tarihte yapılmış olsa dahi, 31/12/2013 tarihine kadar prim ödemesi olmadığından oda kaydına istinaden başlatılan sigortalılığı geçerli sayılmayacaktır.

Örnek 4- Şoförler odasındaki kaydına istinaden 11/5/1999 tarihinde 1 inci basamaktan tescili yapılan ve düzenli prim ödemesi bulunmayan sigortalının, Kurumun denetim ve kontrolle görevli memurlarınca şoförler odası kayıtlarının mahallinde yapılan tetkikinde sigortalıyla ilgili oda defter kayıtlarında silinti ve kazıntı olduğu ve üyelik kaydının sonradan yazıldığı tespit edilerek sigortalılığı iptal edilmiştir. Usulüne uygun tutulmayan oda kaydı olmasına karşın geçici 54 üncü madde gereğince sigortalılık sürelerinin geçerliliğine karar verilebilmesi için; bilgisayar kayıtlarının ve sigortalı dosyasındaki bilgilerin incelenmesi sonucunda, sigortalının tescilinin il müdürlüğünce 11/5/1999 tarihi esas alınarak 26/12/1999 tarihinde yapıldığı, düzenli prim ödemesi bulunmayan sigortalının kanun yürürlük tarihinden önce kayıt ve tescilinin yapılmış olması ve kısmi prim ödemelerinin bulunması nedeniyle sigortalının yapmış olduğu kısmi prim ödemelerine göre sigortalılık süresi belirlenmiş olup, sigortalının kısmi prim ödemeleri 4 yıllık hizmet süresini karşıladığından 11/5/1999- 31/5/2003 tarihleri arasındaki süreler geçerli sayılacaktır.

6.1- Kurumun denetim ve kontrolle görevli memurlarınca düzenlenen raporlara veya mahkeme kararlarına göre iptal edilen sigortalılık süreleri ile ilgili yapılacak işlemler

22/3/1985 tarihi ve sonrası meslek kuruluş kayıtlarına göre 1479 sayılı Kanuna tabi sigortalılık kayıtları yapılan ve daha sonra Kurumun denetim ve kontrolle görevli memurlarınca mahallinde yapılan denetimler veya mahkeme kararları sonucunda oda üyelik kayıtlarının usulüne uygun düzenlenmediği gerekçesiyle oda kayıtları geçersiz sayılan ve bu sebeple sigortalılıkları iptal edilen sigortalıların talepleri halinde, Kanunun geçici 54 üncü maddesi gereğince bu sürelere ilişkin primlerinin, varsa gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte

104

Sigortalılık İşlemleri

2013/11 GENELGE

SİGORTA PRİMLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

Hizmet Akdiyle Çalışanlar Daire Başkanlığı

31/12/2013 tarihine kadar tamamının ödenmiş olması durumunda iptal edilen sigortalılık sürelerinin tamamı, kısmi prim ödemesinde bulunanların ise, kısmi ödenen primlerin tam ayı karşıladığı sigortalılık süreleri geçerli sayılacaktır.

İptal edilen sigortalılık sürelerine ilişkin ödedikleri primleri iade edilenler, geçici 54 üncü madde hükümlerinden yararlanmak üzere talepte bulunurlarsa iade edilen prim tutarlarına iade edildiği tarihten talep tarihine kadar işletilecek kanuni faiz ile birlikte borç tutarı hesaplanacaktır. Hesaplanan borç tutarı bir aylık süre içerisinde ödenmesi için ilgililere tebliğ edilecek, borcun tebliğ tarihinden itibaren bir aylık sürede ödenmesi durumunda sigortalılık süreleri geçerli kabul edilecek, bu sürede ödemesi bulunmayanların yeniden talepte bulunmaları gerekmektedir.

Uzun vadeli sigorta kolları uygulamasında, prim iadesi yapılmayanlar için geçici 54 üncü maddenin yürürlük tarihi, prim iadesi yapılanlar için ise prime ilişkin borçlarını ödedikleri tarih esas alınacaktır.

Örnek 1- 9/7/1992 tarihli kasaplar odasındaki üyelik kaydına istinaden 9/7/1992 tarihi itibariyle tescil kaydı yapılan sigortalının tesciline ilişkin bilgisayar ortamında kayıt işlemlerinin ünitece 3/8/1993 tarihinde yapıldığı ve tescil kaydının yapıldığı tarihten sonra da 31/12/2013 tarihine kadar prim ödemesi bulunan sigortalının daha sonraki bir tarihte Kurumun denetim ve kontrolle görevli memurlarınca mahallinde yapılan tetkiklerde üye kayıt defterinde ismine rastlanmadığı (yönetim kurulu kararının olmadığı, üyelik kaydının sonradan ilave edildiği, noter tasdik tarihinden önceki bir tarihte üyelik kaydının oluşturulduğu vb.) tespit edildiğinden sigortalılığı iptal edilmiştir. Usulüne uygun olmadığı gerekçesiyle sigortalılığı iptal edilen sigortalı, 3/1/2015 tarihinde iptal edilen sigortalılık sürelerinin yeniden değerlendirilmesine ilişkin talepte bulunduğundan, geçici 54 üncü madde gereğince iptal edilen sigortalılığına ait süreler sigortalılık süresi olarak geçerli sayılacaktır.

Örnek 2- 3/5/1994 tarihli yorgancılar odasındaki üyelik kaydına istinaden 3/5/1994 tarihi itibariyle sigortalılığı başlatılan sigortalının tesciline ilişkin bilgisayar ortamında kayıt işlemlerinin il müdürlüğünce 12/7/1995 tarihinde yapıldığı ve tescil kaydının yapıldığı tarihten sonra da 31/12/2013 tarihine kadar prim ödemesi bulunan sigortalının daha sonraki bir tarihte Kurumun denetim ve kontrolle görevli memurlarınca mahallinde yapılan tetkiklerde üye kayıt defterinde ismine rastlanmadığı (yönetim kurulu kararının olmadığı, üyelik kaydının sonradan ilave edildiği, noter tasdik tarihinden önceki bir tarihte üyelik kaydının oluşturulduğu vb.) tespit edildiğinden sigortalılığı iptal edilmiş ve sigortalının talebi üzerine ödenen primler yersiz ödeme olarak sigortalıya iade edilmiştir. Usulüne uygun olmadığı gerekçesiyle sigortalığı iptal edilen sigortalı, iptal edilen sigortalılık sürelerinin yeniden değerlendirilmesine ilişkin 12/12/2014 tarihinde talepte bulunduğundan, 6552 sayılı Kanunun 58 inci maddesi ile Kanuna eklenen geçici 54 üncü madde gereğince iptal edilen sigortalılığına ait süreler geçerli sayılacak olup, sigortalılığın yeniden başlatılması sonucunda oluşan bu sürelere ait prim, gecikme cezası ve gecikme zamlarının ödenmesi gerekmektedir.

Örnek 3- Şoförler odasındaki kaydına istinaden 17/12/1983 tarihi itibariyle tescil kaydı yapılan ve düzenli prim ödemesi bulunan sigortalıya 1/4/2004 tarihinden itibaren yaşlılık aylığı bağlanmıştır. Kurumun denetim ve kontrolle görevli memurlarınca mahallinde yapılan denetimlerde, üyelik kaydının sonradan ilave edildiği anlaşıldığından sigortalılığı iptal edilmiştir. İptal edilen sigortalılık süresi içerisinde ödemiş olduğu toplam 20.000,00 TL prim tutarının iadesini talep etmesi üzerine, 10/9/2006 tarihinde prim iade işlemi yapılmıştır. 11/1/2015 tarihinde iptal edilen sigortalılık sürelerinin yeniden değerlendirilmesine ilişkin talepte bulunan sigortalının iade almış olduğu prim tutarına 10/9/2006-11/1/2015 tarihleri arasında uygulanan kanuni faiz ile birlikte sigortalıya tebliğ edilerek, tebliğ tarihinden itibaren bir ay içerisinde ödemesi halinde iptal edilen sigortalık süresi ödeme tarihi itibariyle geçerli sayılacaktır.

105

Sigortalılık İşlemleri

2013/11 GENELGE

SİGORTA PRİMLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

Hizmet Akdiyle Çalışanlar Daire Başkanlığı

6.2- Geçici 54 üncü madde uygulamasında sigortalılığa esas kurum kuruluş ve oda kayıtlarının denetimi

Geçici 54 üncü madde gereğince; mülga 4355, 5373 ve 507 sayılı kanunlara göre; esnaf ve sanatkâr siciline ve oda kaydına istinaden kayıt ve tescili yapılan sigortalılardan yaşlılık aylığı, sigortalı hak sahiplerine ölüm aylığı bağlanan veya hizmet bildirilen kayıtlara ilişkin, sicil ve/veya oda üyelik kayıtlarının usulüne uygun tutulup tutulmadığının mahallinde tetkik edilmesine ihtiyaç duyulduğunda, mahallinde inceleme yapılmak üzere Rehberlik ve Teftiş Başkanlığına veya sosyal güvenlik denetmenlerine gönderilmeden önce, ünitece sigortalı dosyası incelenerek, oda kaydına istinaden başlatılan sigortalılık sürelerine ilişkin primlerinin, varsa gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte 31/12/2013 tarihine kadar prim ödemesinin olup olmadığına bakılacaktır. Sigortalılık sürelerine ilişkin primler ile varsa gecikme zammı ve gecikme cezasını 31/12/2013 tarihine kadar ödemiş olan sigortalıların, oda üyelik kayıtları veya diğer kayıtları ile ilgili inceleme/denetim taleplerini içeren denetim gerekçeleri, Rehberlik ve Teftiş Başkanlığına veya sosyal güvenlik denetmenlerine gönderilmeyecektir.

Ayrıca geçici 54 üncü maddenin yürürlük tarihinden önce veya sonrasında, sigortalılığa esas oda veya diğer kayıtlarla ilgili denetim gerekçesi çıkarılmış olmakla birlikte inceleme veya denetime başlanılmamış ya da başlandığı halde bitirilmediği durumlarda, sigortalı dosyaları incelenerek oda veya diğer kayıtlara istinaden başlatılan sigortalılık sürelerine ilişkin primlerin, varsa gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte 31/12/2013 tarihine kadar ödenmiş olduğunun anlaşılması halinde sigortalılık süreleri geçerli sayılacağından, söz konusu sürelerle ilgili oda kayıtları ve diğer kayıtlar hakkında yürütülen incelemeler gereksiz emek ve zaman kaybına yol açılmaması açısından sonlandırılacaktır.

Sigortalılık süreleri ile ilgili primlerin ve varsa buna ilişkin gecikme cezaları ve gecikme zamlarının tamamının 31/12/2013 tarihine kadar ödenmediği veya kısmi ödemenin bulunduğu durumlarda, sigortalı ile ilgili oda üyelik kayıtları veya diğer kayıtların incelenmesi sonucunda kayıtlar geçersiz sayılsa da sigortalılık süresi hakkında kısmi prim ödemesinin tam ay olarak karşıladığı süreler için “6.1” deki açıklanan hususlar doğrultusunda işlem yapılacaktır.

6.3- Geçici 54 üncü madde uygulamasına göre sigortalılık sürelerinin değişmesi halinde yapılacak işlemler

Kuruma kayıt ve tescili yapılmakla birlikte, Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamındaki sigortalılık süreleri geçersiz sayılan sigortalılardan 22/3/1985 tarihi ve sonrası oda ve/veya sicil kayıtlarının ilgili Kuruluşça geçerli sayılması nedeniyle bu sürelere ait prim, gecikme cezası ve gecikme zamlarını 31/12/2013 tarihine kadar ödeyen sigortalıların Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında geçerli sayılan sigortalılık sürelerinin bilgisayar ortamında kayıt işleminin hatalı yapılması veya ilgili Kuruluşça sigortalılık sürelerine ilişkin bildirilen sürelerde hata olması halinde sigortalılık sürelerinin güncellenmesi sonucunda;

1- Sigortalılık sürelerine ilişkin prim, gecikme cezası ve gecikme zamlarını 31/12/2013 tarihine kadar ödenmiş olması nedeniyle sigortalılık süreleri geçerli sayılan sigortalılardan, sigortalılık sürelerinin güncellenmesi sonucunda hizmet süresinin azalması nedeniyle fazla prim ödemesi oluşan sigortalıların şahıs hesabında bulunan fazla ödemeleri talepleri halinde iade edilecektir.

106

Sigortalılık İşlemleri

2013/11 GENELGE

SİGORTA PRİMLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

Hizmet Akdiyle Çalışanlar Daire Başkanlığı

Örnek - Şoförler odasındaki kaydına istinaden 21/4/1986 tarihinde 1 inci basamaktan tescili yapılan ve sigortalılık sürelerine ilişkin prim, gecikme cezası ve gecikme zamlarını 31/12/2013 tarihine kadar ödemesi nedeniyle sigortalılık süreleri geçerli sayılan sigortalının sigortalılık başlangıç tarihinin bilgisayar ortamında hatalı kayda alındığının tespit edilmesi üzerine tescil tarihi 21/4/1988 olarak güncellenmiştir. Yapılan güncelleme işlemi ile sigortalının sigortalılık sürelerinde azalma olması sonucunda şahıs hesabında oluşan fazla prim ödemesi varsa sigortalının prim borcuna mahsup edilecek, arta kalan fazla ödeme tutarı talebi halinde sigortalıya iade edilecektir.

2- Sigortalılık sürelerine ilişkin prim, gecikme cezası ve gecikme zamlarını 31/12/2013 tarihine kadar ödemesi nedeniyle sigortalılık süreleri geçerli sayılan sigortalılardan, sigortalılık sürelerinin güncellenmesi sonucunda hizmet süresinin artması nedeniyle prim borcu oluşan sigortalılara şahıs hesabında bulunan borcu ödettirilerek sigortalıya aylık bağlandığı veya hizmetlerinin bildirildiği tarih itibariyle kurum kodu kapsamında değerlendirme yapılarak geçici 54 üncü madde uygulamasına göre sigortalılığı geçerli sayılacaktır.

Örnek - Kasaplar odasındaki kaydına istinaden 19/7/1989 tarihinde 1 inci basamaktan tescili yapılan ve sigortalılık sürelerine ilişkin prim, gecikme cezası ve gecikme zamlarını 31/12/2013 tarihine kadar ödemesi nedeniyle sigortalılık süreleri geçerli sayılan sigortalının sigortalılık başlangıç tarihinin bilgisayar ortamında hatalı kayda alındığının tespit edilmesi üzerine tescil tarihi 22/3/1985 olarak güncellenmiştir. Yapılan güncelleme işlemi ile sigortalılık sürelerinin artması sonucunda, oluşan prim borcu sigortalıya 17/11/2014 tarihinde tebliğ edilmiş ve sigortalı tebliğ edilen prim borç tutarını 12/12/2014 tarihinde ödemiştir.

Aylık almakta olan sigortalının sigortalılık süresinin artması sonucu oluşan prim borcu için ödettirilen tutar tahsis talep tarihi itibariyle kurum kodu kapsamında değerlendirilerek geçici 54 üncü madde uygulamasına göre sigortalılık süreleri geçerli sayılacaktır.

7- Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) bendi kapsamında sigortalılığı bulunanların tahsis talebinde bulunmaları (Teselsül, 11/12/2014 tarihli ve 2014/32 sayılı Genelge)

Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) bendi kapsamında sigortalılığı bulunan, ancak Kanunun 53 üncü maddesi uyarınca 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki sigortalılığı devam ederken işinden ayrılarak aynı ay içinde tahsis talebinde bulunan ve takip eden aybaşından itibaren aylık bağlanan sigortalının, işten ayrıldığı tarih ile aylığın başladığı tarih arasında 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalılığı başlatılmayıp, aylık talep tarihten itibaren 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında (4 numaralı alt bent hariç ) sosyal güvenlik destek primi tescilleri yapılacaktır.

(Değişik, 28/2/2014 tarihli ve 2014/5 sayılı Genelge) Örnek 1- 1/3/1976 tarihinde (a) bendi kapsamında sigortalılığı başlayan sigortalının 17/1/2011 tarihinde hizmet akdine tabi çalışmaları sona ermiş ve aynı ay içerisinde 20/1/2011 tarihinde tahsis talebinde bulunmuştur. Ayrıca sigortalının 12/5/1990 tarihinde de gerçek usulde vergi kaydına istinaden (b) bendi kapsamında da çalışması bulunmaktadır. Sigortalının tahsis talebinde bulunduğu 20/1/2011 tarihinde aylık bağlama şartlarını taşıması nedeniyle, 12/5/1990 tarihinde başlayan vergi kaydına istinaden aylık talep tarihi olan 20/1/2011 tarihinden itibaren 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalılığı başlatılmayacak ve bu tarih itibariyle sosyal güvenlik destek primi kesintisi yapılmak üzere sosyal güvenlik destek primi tescili yapılacaktır.

107

Sigortalılık İşlemleri

2013/11 GENELGE

SİGORTA PRİMLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

Hizmet Akdiyle Çalışanlar Daire Başkanlığı

7.1- (4/a) kapsamında işten çıkış verildikten sonra tahsis talebinde bulunan ve aynı zamanda (4/b) kapsamında çalışması bulunanların sigortalılıkları (Ek, 1/9/2016 tarihli ve 2016/20 sayılı Genelge) Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) bendi kapsamında sigortalılığı bulunan, ancak 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki sigortalılığı devam ederken işinden ayrılarak aynı ay içinde tahsis talebinde bulunan ve takip eden aybaşından itibaren aylık bağlanan sigortalının, 53 üncü madde uyarınca, işten ayrıldığı tarih ile tahsis talep tarihi arasında 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalılığı başlatılmayıp, işten ayrıldığı tarihten itibaren 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında (4 numaralı alt bent hariç) sosyal güvenlik destek primi tescilleri yapılmakta iken; 6663 sayılı Kanunun 24 üncü maddesiyle Kanunun 30 uncu maddesinde yapılan düzenleme ile 29/2/2016 tarihinden itibaren 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında emekli aylıklarından yapılan sosyal güvenlik destek primi kaldırılmıştır.

Bu nedenle 29/2/2016 tarihinden sonraki dönemlerde (4/b) kapsamında sosyal güvenlik destek primi kesintisi yapılmayacağından;

(4/a)’ya tabi çalışırken işten ayrılıp aynı ay içerisinde tahsis talebinde bulunan ve takip eden aybaşından itibaren aylık bağlanan sigortalılardan (4/b) kapsamında çalışması bulunanların bu çalışmalarından dolayı (4/b) kapsamında sigortalılıkları başlatılmayacaktır.

Örnek 1- (4/a) kapsamında çalışması bulunan ve 3/3/2016 tarihinde işten ayrılarak 22/3/2016 tarihinde tahsis talebinde bulunan sigortalıya 1/4/2016 tarihi itibarıyla yaşlılık aylığı bağlanmıştır. 7/1/2015 tarihinde başlayan ve devam etmekte olan vergi kaydı bulunan sigortalı (A)’ nın vergi kaydına istinaden (4/b) kapsamında sigortalılığı başlatılmayacaktır.

(4/a) bendi kapsamında çalışırken işten ayrılıp, işinden ayrıldığı aynı ay içerisinde tahsis talebinde bulunmayıp işten ayrıldığı ayı takip eden aylarda tahsis talebinde bulunan sigortalılardan (4/b) kapsamında çalışması bulunanların bu çalışmalarından dolayı (4/a) kapsamında çalıştığı işten çıkış verildiği günü takip eden gün itibariyle (4/b) kapsamında sigortalılıkları başlatılacak olup aylığa hak kazanmış olmak kaydıyla tahsis talep tarihinde sonlandırılacaktır.

Örnek 2- Örnek 1’deki sigortalı (4/a) kapsamında 3/3/2016 tarihinde işten ayrılarak 10/5/2016 tarihinde tahsis talebinde bulunmuş ve tarafına 1/6/2016 tarihi itibarıyla yaşlılık aylığı bağlanmıştır.7/1/2015 tarihinde başlayan ve devam etmekte olan vergi kaydı bulunan sigortalının işten ayrıldığı tarih (3/3/2016) aynı ay içerisinde tahsis talebinde bulunmadığından,4/a kapsamında işten ayrıldığı 3/3/2016 tarihini takip eden gün itibariyle (4/3/2016) (4/b) kapsamında sigortalılığı başlatılacak, aylığa hak kazanmış olması kaydıyla tahsis talep tarihinde sonlandırılacaktır.

8- (Teselsül, 11/12/2014 tarihli ve 2014/32 sayılı Genelge) Askerlik hizmetini yapmakta olanlar Askerlik hizmetlerini er ve erbaş olarak yapmakta olanlar ile yedek subay okulu öğrencilerinin bu kapsamda geçirdikleri süreler içinde aynı zamanda da (4/b) kapsamında zorunlu sigortalı olmalarını gerektirecek bir faaliyette bulunmaları halinde SSİY’nin 10 uncu maddesinin birinci fıkrasının (ç) bendi uyarınca 1/10/2008 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere bu kapsamandaki süreler Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalılık süresi olarak değerlendirilecektir.

108

Sigortalılık İşlemleri

2013/11 GENELGE

SİGORTA PRİMLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

Hizmet Akdiyle Çalışanlar Daire Başkanlığı

9- Haklarında Kanunun geçici 4, geçici 44, geçici 51, geçici 56 ve 926 sayılı Kanunun geçici 32 nci maddesi uygulanan (4/b) kapsamındaki sigortalılar ilgili yapılacak işlemler (Ek, 11/12/2014 tarihli ve 2014/32 sayılı Genelge)

Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalı sayılanlarla ilgili primi ödenmeyen süreler sigortalılık süresi olarak değerlendirilmemekle beraber bunlardan Kanunun geçici 4 üncü maddesinin on yedinci fıkrası, geçici 44, geçici 51, geçici 56 ve 926 sayılı Kanuna 6191 sayılı Kanunun 10 uncu maddesi ile eklenen geçici 32 nci maddesi uygulananlarla ilgili olarak prim ödemelerinin karşıladığı süreler hizmet olarak bildirilecek, prim ödenmeyen süreler hizmet olarak bildirilmeyecektir.

(Ek, 3/7/2015 tarihli ve 2015/19 sayılı Genelge)Örnek 1- Türk Silahlı Kuvvetlerinde teğmen olarak görev yapmakta iken 20/9/2003 tarihinde Yüksek Askeri Şura Kararı uyarınca ilişiği kesilen, 10/11/2003 tarihinde başlayan vergi kaydına istinaden 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında tescili yapılan ve vergi kaydının sona erdiği 14/2/2011 tarihi itibarıyla sigortalılığı sonlandırılan sigortalı (A) hakkında 6191 sayılı Kanun uyarınca işlem yapıabilmesi için 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamındaki sigortalılık süresinin bildirilmesi istenilmiştir.

10/11/2003 tarihi ile 14/2/2011 tarihi arasında 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamındaki sigortalılık süre içerisinde belirli aralıklarla kısmi prim ödemesi bulunan sigortalı (A)’nın kısmi prim ödemelerinin tam ayı karşıladığı ay sonu itibarıyla sigortalılık süresi belirlenerek hizmet bildirilmesi gerekmektedir.

Sigortalı (A)’nın bu sürelerde ödemiş olduğu kısmi prim ödemeleri 10/11/2003 ila 30/4/2006 tarihleri arasındaki hizmet sürelerini karşıladığından 30/4/2006 tarihi itibarıyla (01) terk kodu ile sigortalılığı sonlandırılarak 10/11/2003-30/4/2006 tarihleri arasında geçen süresi hizmet olarak bildirilecektir.

(Ek, 3/7/2015 tarihli ve 2015/19 sayılı Genelge)Örnek 2- 1/9/1987 tarihinde astsubay olarak göreve başlayan ve 14/7/1998 tarihinde Yüksek Askeri Şura kararı ile Türk Silahlı Kuvvetlerinden ayrılan, 18/9/1998 tarihinde başlayan ve 17/12/2011 tarihine kadar kesintisiz devam eden vergi mükellefiyet kaydına istinaden 18/9/1998 tarihi itibariyle 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında tescili yapılan ve düzenli prim ödemesi bulunmayan sigortalı (B)’nin (b) bendi kapsamındaki sigortalılığı 6191 sayılı Kanun uyarınca 14/4/2011 tarihi itibariyle sonlandırılmış, vergi mükellefiyeti kaydının devam etmesi nedeniyle de 15/4/2011 tarihi itibariyle yeniden başlatılmıştır. Sigortalı (B), Başbakanlık Hazine Müsteşarlığında 27/9/2011 tarihinde araştırmacı olarak göreve başlamış ve 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamındaki sigortalılığı 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında hizmetinin başladığı tarihten bir gün önce olan 14/10/2011 tarihi itibariyle sona erdirilmiştir.

Sigortalı (B)’nin,18/9/1998 – 14/4/2011, 15/4/2011 – 14/10/2011 tarihleri arasındaki 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında geçen hizmet sürelerinin bildirilmesi talep edilmiştir.

Bu durumda, 18/9/1998 tescil tarihinden 6191 sayılı Kanun yürürlük tarihi olan 14/4/2011 tarihleri arasındaki ödemiş olduğu primlerin karşıladığı süre hizmet olarak bildirilmesi gerektiğinden, öncelikle bu tarihler arasındaki ödediği primlerin karşıladığı hizmet süresinin tespit edilmesi gerekmektedir. Kısmi ödenen tutarların 18/9/1998 ila 30/9/2010 tarihleri arasındaki 12 yıl 12 gün (4332 gün) hizmet süresini karşıladığı varsayıldığında, Sigortalı (A)’nın 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamındaki hizmet süreleri, 18/9/1998 - 30/9/2010 tarihleri arası olarak bildirilecektir. 15/4/2011 - 14/10/2011 tarihler arasındaki 6 ay sigortalılık süreleri zorunlu sigortalılık süresi olup, borcunun tahsil edilerek primli gün sayısının bildirilmesi gerekmektedir.

109

Sigortalılık İşlemleri

2013/11 GENELGE

SİGORTA PRİMLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

Hizmet Akdiyle Çalışanlar Daire Başkanlığı

(Ek, 1/9/2016 tarihli ve 2016/20 sayılı Genelge) Ayrıca, Türk Silahlı Kuvvetlerinden ilişiklerinin kesildiği tarihten 22/3/2011 tarihine kadar geçen süre içerisinde Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalı geçen sürelerine ilişkin prim borcunu Kanunun yürürlüğe girdiği 22/3/2011 tarihi ile uygulamanın değiştiği 11/12/2014 tarihli ve 2014/32 sayılı Genelgenin yürürlüğe girdiği tarih arasında primini yatırmış olanların bu döneme ait kesenek ve kurum karşılıkları ile fiili hizmet süresi zammı veya itibari hizmet sürelerine ait kurum karşılıklarının Türk Silahlı Kuvvetlerinden tahsil edilmek suretiyle, (4/b) kapsamındaki sigortalılık süreleri için tahsil edilen tutarlar sigortalıya iade edilecek olup, ilgili kurumca bu döneme ait kesenek ve kurum karşılıkları ile fiili hizmet süresi zammı veya itibari hizmet sürelerine ait kurum karşılıkları tahsil edilmediği sürece (4/b) kapsamında ödenen tutarların iadesi yapılmayacaktır.

(Ek, 1/9/2016 tarihli ve 2016/20 sayılı Genelge) Örnek 1- Kara Kuvvetleri Komutanlığında 1/11/1981 tarihinde göreve başlayan 30/5/1997 tarihinde Yüksek Askeri Şura kararı gereğince görevine son verilen ve 1/11/1981-14/6/1997 tarihleri arasında 15 yıl 7 ay 14 gün fiili hizmet, 2 yıl 11 ay 11 gün fiili hizmet süresi zammı olmak üzere toplam 18 yıl 6 ay 25 gün hizmeti üzerinden toptan ödeme yapılmak suretiyle hizmetleri tasfiye edilen ilgilinin söz konusu hizmetleri ihya edilerek ilgili üniteye bildirilmiştir. İlgilinin 31/12/2008-3/8/2012 tarihleri arasında geçen 3 yıl 7 ay 4 gün (4/b)’ ye tabi hizmeti, prim borcu nedeniyle Kuvvet komutanlığına bildirilmemiş, şahıstan bu borcunu ödemesi istenmiş ve ilgilinin de bu tarihler arasındaki (4/b) prim borcunu ödediği anlaşılmıştır. Bu kez 11/12/2014 tarihli ve 2014/32 sayılı Genelge ile Kanunun yürürlüğe girdiği 22/3/2011 tarihi ile 3/8/2012 tarihleri arasında primini yatırmış olan ilgilinin bu döneme ait kesenek ve kurum karşılıkları ile fiili hizmet süresi zammı veya itibari hizmet sürelerine ait kurum karşılıkları Türk Silahlı Kuvvetlerinden Kurumumuz hesaplarına aktarılmıştır. Bu durumda ilgili kurumdan kurum karşılıkları tahsil edilmiş olduğundan (4/b) kapsamındaki sigortalılık süreleri için tahsil edilen tutarlar sigortalıya iade edilecektir.

(Ek, 1/9/2016 tarihli ve 2016/20 sayılı Genelge) Örnek 2- Örnek 1’deki aynı sigortalı 11/12/2014 tarihli ve 2014/32 sayılı Genelge ile Kanunun yürürlüğe girdiği 22/3/2011 tarihi ile 3/8/2012 tarihleri arasında primini yatırmış olmakla birlikte ilgilinin bu döneme ait kesenek ve kurum karşılıkları ile fiili hizmet süresi zammı veya itibari hizmet sürelerine ait kurum karşılıkları Türk Silahlı Kuvvetlerinden Kurumumuz hesaplarına aktarılmamıştır. Bu durumda ilgili kurumca kurum karşılıkları tahsil edilmediğinden (4/b) kapsamında ödenen tutarların iadesi yapılmayacaktır.