Kanunun Ek 5 inci Maddesine Göre Tarım veya Orman İşlerinde Hizmet Akdiyle Süreksiz Olarak Çalışanlar

1 ay önce 64

Kanunun Ek 5 inci Maddesine Göre Tarım veya Orman İşlerinde

Hizmet Akdiyle Süreksiz Olarak Çalışanlar

1- Sigortalı sayılanlar

Kanuna 6111 sayılı Kanunla 1/3/2011 tarihinden itibaren ilave edilen ek 5 inci madde ile kamu idarelerinde tarım veya orman işlerinde hizmet akdiyle süreksiz çalışanlar hariç olmak üzere tarım veya orman işlerinde hizmet akdiyle süreksiz çalışanlar 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı sayılmıştır.

Ek 5 inci madde kapsamında sigortalı olabilmek için;

- Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentleri ile 506 sayılı Kanunun geçici 20 nci maddesi ve 2925 sayılı Kanun kapsamında çalışmamak,

- İsteğe bağlı sigortalı veya isteğe bağlı iştirakçi olmamak,

- Kurumumuzdan ve 506 sayılı Kanunun geçici 20 nci maddesi kapsamındaki sandıklardan kendi sigortalılıklarından dolayı gelir veya aylık almamak,

- 18 yaşını doldurmuş olmak,

şarttır.

Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (4) numaralı alt bendi kapsamında sigortalı olup yıllık tarımsal faaliyet gelirleri içindeki kazancının asgari ücretin altına

67

Sigortalılık İşlemleri

2013/11 GENELGE

SİGORTA PRİMLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

Hizmet Akdiyle Çalışanlar Daire Başkanlığı

düştüğünü muafiyet belgesi ile belgeleyen sigortalılar yıllık tarımsal faaliyet gelirlerinden, bu faaliyete ilişkin masraflar düşüldükten sonra kalan tutarın aylık ortalamasının prime esas günlük kazanç alt sınırına göre belirlenen tutardan az olduğunu “Sigortalılık Muafiyet Belgesi” ile belgeleyenler ek 5 inci maddeye göre sigortalı olabilirler.

Diğer taraftan;

- 2925 sayılı Kanuna göre 1/5/2008-30/9/2008 tarihleri arasında ilk defa sigortalı olanlar,

- 2925 sayılı Kanuna göre sigortalılığı 1/5/2008 tarihinden önce sona erip 1/5/2008-30/9/2008 tarihleri arasında yeniden sigortalı olanlar,

- 2925 sayılı Kanuna göre sigortalılığı 1/3/2011 tarihi itibariyle sona erip bu tarihten sonra Kanunun ek 5 inci maddesi kapsamında sigortalı olanlar,

hakkında da ek 5 inci madde ve geçici 29 uncu madde hükümleri uygulanacaktır.

2- Sigortalılığın başlangıcı

Tarım işlerinde süreksiz çalışanların “Tarım İşlerinde Hizmet Akdiyle Süreksiz Çalışanlara Ait Giriş Bildirgesi”ni (EK-11) sürekli ikametlerinin ya da çalıştıkları yerin bağlı bulunduğu muhtarlık ile ikamet ettikleri veya çalıştıkları il ya da ilçede bulunan tarım müdürlüklerine (Ek 1/9/2016 tarihli ve 2016/20 sayılı Genelge) ve ziraat odalarına onaylatıp, sürekli ikametlerinin bağlı olduğu veya çalıştıkları sosyal güvenlik il müdürlüğüne/sosyal güvenlik merkezine müracaat etmeleri gerekmekte olup, bunların sigortalılıkları müracaat ettikleri tarih itibariyle başlatılacaktır.

(Ek 1/9/2016 tarihli ve 2016/20 sayılı Genelge) Tarım İşlerinde Hizmet Akdiyle Süreksiz Çalışanlara Ait Giriş Bildirgesi” ile yapılacak müracaatlarda tarım müdürlükleri yanında ziraat odası onayı aranacak olup bu onaylardan birisinin olmaması halinde sigortalının ek 5 inci madde kapsamındaki talebi reddedilecektir. İkamet ettiği ve çalıştığı yer farklı olan sigortalıların her iki ilde bulunan ziraat odası onayı aranacaktır.

6831 sayılı Orman Kanununun 40 ıncı maddesi gereğince devlet ormanlarında ağaçlandırma, bakım, imar, yol yapımı, kesme, toplama, taşıma, imal gibi orman işleri; işyerinin ve işyerinde çalışacakların hangi mülki hudut ve orman teşkilatı hudutları içerisinde kaldığına bakılmaksızın, öncelikle işyerinde veya civarındaki orman köylerini kalkındırma kooperatiflerine ve işyerindeki köylülere veya işyeri civarındaki orman işlerinde çalışan köylülere birim fiyat (vahidi fiyat) usulüne göre yaptırılmaktadır. Söz konusu hüküm gereğince Orman ve Su İşleri Bakanlığına bağlı Orman Genel Müdürlüğü ve bölge müdürlükleri ile Çevre ve Şehircilik Bakanlığına bağlı il müdürlükleri aracılığıyla 6831 sayılı Kanunda belirtilen işlerin orman köylüleri tarafından kurulan kalkındırma kooperatiflerine, köy tüzel kişiliklerine ve köylülere verilmekte olup, söz konusu işlerin vahidi fiyat usulüne göre verilmesi halinde bu işler Kanunun ek 5 inci maddesi kapsamında süreksiz iş sayılmaktadır.

Orman köylülerinden Kanunun ek 5 inci maddesine göre sigortalı olmak isteyenler “Orman İşlerinde Hizmet Akdiyle Süreksiz Çalışanlara Ait Giriş Bildirgesi”ni (EK-12) sürekli ikametlerinin bağlı bulunduğu muhtarlık ile sürekli ikametlerinin bulunduğu veya çalıştıkları yerin bağlı olduğu Orman Genel Müdürlüğü ve bölge müdürlükleri ile Çevre ve Şehircilik Bakanlığına bağlı il müdürlükleri aracılığıyla veya kalkındırma kooperatiflerine onaylatıp sürekli ikametlerinin bağlı olduğu SGİM/SGM’ye müracaat edecekler, bunların sigortalılıkları ise müracaat ettikleri tarihten itibaren başlatılacaktır. Ayrıca, bu kapsamdaki sigortalılar başvuru belgesi ile birlikte işin kooperatife ya da köy tüzel kişiliğine verilmesi halinde kooperatif ya da köy tüzel kişiliği ile Orman ve Su İşleri Bakanlığı ile Çevre ve Şehircilik Bakanlığının ilgili birimi arasında yapılan sözleşme ile kooperatif üyelerini ya da köy tüzel kişiliğince çalıştırılacakların listesini, köylülerle yapılması halinde ise sözleşmeyi Kuruma vereceklerdir.

68

Sigortalılık İşlemleri

2013/11 GENELGE

SİGORTA PRİMLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

Hizmet Akdiyle Çalışanlar Daire Başkanlığı

Tarım veya orman işlerinde süreksiz sigortalılığın başlangıç tarihinin belirlenmesinde SSİY’nin 124 üncü maddesi gereğince adi posta veya kargo ile veya Kuruma doğrudan yapılan başvuru ve bildirimlerde, başvuru veya bildirimin Kurumun gelen evrak kayıtlarına intikal tarihi; taahhütlü, iadeli taahhütlü veya acele posta servisi yolu ile yapılan başvuru ve bildirimlerde ise başvuru veya bildirimin postaya verildiği tarih başvuru veya bildirim tarihi olarak kabul edilecektir.

Kanunun ek 5 inci maddesine göre tarım veya orman işlerinde süreksiz çalışan sigortalılar için oluşturulacak sicil dosyaları sigortalıların sürekli ikametlerinin bağlı bulunduğu SGİM/SGM’nde bulunacağından, çalıştıkları SGİM/SGM’ne “Tarım İşlerinde Hizmet Akdiyle Süreksiz Çalışanlara Ait Giriş Bildirgesi” veya “Orman İşlerinde Hizmet Akdiyle Süreksiz Çalışanlara Ait Giriş Bildirgesi” ile müracaat edenlerin tescil işlemi yapıldıktan sonra, sigortalı dosyası oluşturulmak üzere belgeler sürekli ikametlerinin bulunduğu SGİM/SGM’ne gönderilecektir. Ayrıca, sigortalıların çalıştıkları illerdeki SGİM/SGM’ne sigortalılık işlemleri ile ilgili olarak talepte bulunmaları halinde işlemleri yapıldıktan sonra, belgeler sigortalı dosyasının bulunduğu SGİM/SGM’ne gönderilecek, sigortalılara da ek 5 inci madde kapsamındaki sigortalılıklarının başlatıldığı hususunda bilgi verilecektir.

Kamu idarelerinin tarım veya orman işlerinde hizmet akdiyle süreksiz olarak çalıştırılanlar Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine tabi sigortalı sayıldıklarından ek 5 inci madde hükümleri bu sigortalılar için uygulanmayacaktır.

2925 sayılı Kanun gereğince sigortalıkları devam edenler de bu kapsamdaki sigortalılıkları sona ermediği sürece Kanunun ek 5 inci maddesi hükümlerinden faydalanamazlar. (Değişik 1/9/2016 tarihli ve 2016/20 sayılı Genelge) Örnek 1- Sigortalı (A) Şanlıurfa ilinde ikamet etmekte iken süreksiz tarım işinde çalışmak üzere gittiği Rize’de 6/6/2016 tarihinde muhtarlık, tarım il müdürlüğü ve çalıştığı yerin ziraat odasınca onaylı Tarım İşlerinde Hizmet Akdiyle Süreksiz Çalışanlara Ait Giriş Bildirgesi ile sosyal güvenlik il müdürlüğüne müracaat etmiştir. Yapılan incelemede ikamet ettiği yerin ziraat odası onayının bulunmadığı anlaşılmış olup, sigortalının talebi reddedilecektir. Yeniden yapacağı müracaatında onayların tamamının olması gerektiği hususunda sigortalıya bilgi verilecektir.

(Değişik 1/9/2016 tarihli ve 2016/20 sayılı Genelge) Örnek 2- Sigortalı (B) Ankara ilinde ikamet etmekte iken süreksiz tarım işinde çalışmak üzere gittiği Ordu’da 2/5/2012 tarihinde Tarım İşlerinde Hizmet Akdiyle Süreksiz Çalışanlara Ait Giriş Bildirgesi ile sosyal güvenlik il müdürlüğüne müracaat etmiştir. Yapılan incelemede bildirgenin ikamet ettiği yerin muhtarı, tarım il müdürlüğü ile çalıştığı ve ikamet ettiği yerin ziraat odasınca onaylandığı anlaşılmış olup, sigortalının başvurusu kabul edilecek tescil işlemi Ordu’da yapıldıktan sonra, sigortalıya sicil dosyası açılmak üzere belgeler Ankara Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne gönderilecektir.

(Değişik 1/9/2016 tarihli ve 2016/20 sayılı Genelge) Örnek 3- Süreksiz tarım işi yapmak üzere geldiği Antalya’da Tarım İşlerinde Hizmet Akdiyle Süreksiz Çalışanlara Ait Giriş Bildirgesini muhtar, tarım il müdürlüğü ve Antalya ve Kırıkkale ziraat odalarına onaylatan sigortalı, 4/4/2016 tarihinde bildirgeyi iadeli taahhütlü olarak ikamet ettiği Kırıkkale Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne göndermiştir. Kırıkkale Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğünce bu kişinin sigortalılığı 4/4/2016 tarihi itibariyle başlatılarak açılacak sicil dosyası arşivde muhafaza edilecektir.

Örnek 4- 14/4/2011 tarihinde Tarım İşlerinde Hizmet Akdiyle Süreksiz Çalışanlara Ait Giriş Bildirgesi ile müracaat eden sigortalının yapılan incelemede 20/1/2011 tarihinden itibaren 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendinin (4) numaralı alt bendi kapsamında sigortalı olduğu anlaşılmış olup, bu kişinin ek 5 inci madde kapsamındaki sigortalılığı başlatılmayacaktır.

69

Sigortalılık İşlemleri

2013/11 GENELGE

SİGORTA PRİMLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

Hizmet Akdiyle Çalışanlar Daire Başkanlığı

Örnek 5- Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (4) numaralı alt bendi kapsamında 11/7/2011 tarihinden itibaren ziraat odası kaydı bulunan ancak 11/7/2012 tarihine kadar sigortalılığı başlatılmayan ve 13/9/2012 tarihinde ek 5 inci madde kapsamında sigortalı olmak için Kuruma müracaat eden ilgilinin ziraat odası kaydının devam etmesi nedeniyle 13/9/2012 tarihinden itibaren Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (4) numaralı alt bendi kapsamındaki sigortalılığı başlatılacak, ek 5 inci madde kapsamında sigortalı sayılmayacaktır.

Örnek 6- Örnek 5’deki sigortalı 14/9/2012 tarihinde ziraat odasından aldığı re’sen Muafiyet Belgesini 27/9/2012 tarihinde Kuruma vermiştir. Bu durumda Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (4) numaralı alt bendi kapsamındaki sigortalılığı başlangıç tarihi olan 13/9/2012 tarihi itibariyle sona erdirilecek, aynı tarihte ek 5 inci madde kapsamındaki sigortalılığı başlatılacaktır.

Örnek 7- 1/5/2005 tarihinden itibaren 2925 sayılı Kanuna tabi sigortalı olan (C), 14/10/2011 tarihinde Kuruma verdiği dilekçe ile tarım sigortasına devam etmek istemediğini bildirmiş olup, sigortalılığı 1/1/2012 tarihi itibariyle sona erdirileceğinden, bu kişi 16/1/2012 tarihinde ek 5 inci madde kapsamında sigortalı olmak için müracaat etmesi halinde sigortalılığı 16/1/2012 tarihi itibariyle başlatılacaktır.

Örnek 8- 2925 sayılı Kanuna tabi sigortalılığı devam ederken 19/10/2011 tarihinde 2925 sayılı Kanuna tabi sigortalılığını sona erdirme talebinde bulunan sigortalı (D), 20/10/2011 tarihinde ise Kanunun ek 5 inci maddesi uyarınca sigortalı olmak için müracaat etmiştir. Bu durumda sigortalının 2925 sayılı Kanuna tabi sigortalılığı 1/1/2012 tarihinde sona erdirilecek, ek 5 inci madde kapsamındaki sigortalılığı aynı tarihte başlatılacaktır.

Örnek 9- Kastamonu iline bağlı orman köyünde kurulu kalkındırma kooperatifi üyesi olan ve orman işletmesi tarafından birim fiyat usulü ile kooperatife verilen orman işlerinde süreksiz olarak çalışan kişi, 5/10/2011 tarihinde muhtarlık ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığına bağlı il müdürlüğünce onaylı “Orman İşlerinde Hizmet Akdiyle Süreksiz Çalışanlara Ait Giriş Bildirgesi” ile sosyal güvenlik il müdürlüğüne müracaat etmiştir. Bu durumda sigortalının ek 5 inci madde kapsamındaki sigortalılığı 5/10/2011 tarihi itibariyle başlatılacak, tescil işlemi Kastamonu Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü ya da ilgili sosyal güvenlik merkezince yapılacaktır.

Örnek 10- Meslekte kazanma gücünü % 24,5 oranında kaybetmesi nedeniyle sürekli iş göremezlik geliri alan sigortalı 1/9/2011 tarihinde ek 5 inci madde kapsamında sigortalı olmak için müracaat etmiştir. Bu sigortalının ek 5 inci madde kapsamındaki sigortalılığı gelir alıyor olması nedeniyle reddedilecektir.

(Ek, 3/7/2015 tarihli ve 2015/19 sayılı Genelge) Örnek 11- 17/8/2008 tarihinden itibaren vazife malulü aylığı alan sigortalı 8/3/2015 tarihinde ek 5 inci madde kapsamında sigortalı olmak için müracaat etmiş olup vazife malulü aylığı alması nedeniyle ek 5 inci madde kapsamındaki talebi reddedilecektir.

2.1- Ek 5 inci madde kapsamında sigortalığının başlatıldığı tarihte zorunlu sigortalı oldukları sonradan tespit edenler (Ek, 11/12/2014 tarihli ve 2014/32 sayılı Genelge)

Kanunun ek 5 inci maddesi kapsamında sigortalı olmak için müracaat edenler hakkında ünitelerce öncelikle Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (4) numaralı alt bendi kapsamında sigortalılığının bulunup bulunmadığı araştırılacak, SGK Tescil ve Hizmet

70

Sigortalılık İşlemleri

2013/11 GENELGE

SİGORTA PRİMLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

Hizmet Akdiyle Çalışanlar Daire Başkanlığı

Dökümü programından hizmet dökümü alınarak, ek 5 inci maddeye müracaat ettiği tarihten önceki ay 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında çalışması var ise işten ayrılış bildirgesi verilip verilmediği sorgulanacak, işten ayrılış bildirgesi verilmemiş olanlar ile 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalılığı olup çıkış işlemi yapılmamış olanların ek 5 inci madde kapsamındaki talepleri reddedilecektir.

Kanunun ek 5 inci maddesine göre müracaat eden sigortalıların müracaat tarihi itibariyle önceki sigortalılığının sona erip ermediğine bakılmaksızın ek 5 inci madde kapsamındaki sigortalılığının başlatıldığı tespit edilenlerden zorunlu sigortalılıkları ek 5 inci maddeye müracaat ettiği gün sona erenlerin ek 5 inci maddeye tabi sigortalılıkları takip eden gün başlatılacaktır.

Örnek 1- 22/10/2013 tarihinde Kanunun ek 5 inci maddesine tabi müracaat eden sigortalının Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (4) numaralı alt bendi kapsamındaki sigortalılığının da aynı tarih itibariyle sona erdirildiği anlaşılmıştır. Bu durumda ek 5 inci madde kapsamındaki sigortalılık 23/10/2013 tarihinde başlatılacaktır.

Örnek 2- 12/6/2014 tarihinde Kanunun ek 5 inci maddesine tabi müracaat eden sigortalının Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalılığının 31/7/2014 tarihinde sona erdiği anlaşılmış olup ek 5 inci madde kapsamındaki sigortalılık başlangıç tarihi itibariyle sona erdirilecektir.

3- Gelir/aylık alma hakkını kaybedenlerin sigortalılıkları

506 sayılı Kanunun mülga 19 uncu maddesi gereğince, iş kazası veya meslek hastalığı sonucunda meslekte kazanma gücündeki kayıp oranı % 10’un altında olan sigortalılar sürekli iş göremezlik durumuna girmediğinden bunlara sürekli iş göremezlik geliri ödenmemekte ancak, sigortalının yeniden bir iş kazasına uğraması veya yeni bir meslek hastalığına tutulması halinde, meydana gelen arızaların bütünü göz önüne alınarak meslekte kazanma gücündeki kayıp oranı % 10 ve üstünde tespit edildiği takdirde sigortalılara gelir bağlanmaktadır.

Sigortalıların geçirdikleri iş kazası veya meslek hastalığı sonucunda sürekli iş göremezlik derecesi % 10’un altında tespit edilenlere tahsis numarası verilerek ödeme kaydı oluşturulmakta olup, bu sigortalılara gelir ödemesi yapılmadığından tescil kayıtlarında “Pasif” olan “Aylık/Gelir Kodu”nun “Aktif” olarak değiştirilmesi, daha sonra “4/A Tescil, Hizmet ve Tahsilat” programından Kanunun ek 5 inci maddesi kapsamında giriş işleminin yapılması gerekmektedir.

Sürekli iş göremezlik geliri almakta iken sürekli iş göremezlik derecesi kontrol muayene sonucu % 10’un altına düşenler ile aylık almakta iken herhangi bir nedenle aylık alma hakkını kaybedenler hakkında da aynı şekilde işlem yapılması gerekmektedir.

Malullük ve yaşlılık aylığı almakta iken bu aylıkları kesilen ya da toptan ödeme yapılan sigortalılar hakkında da aynı şekilde işlem yapılacaktır.

4- Sigortalılığın sona ermesi

Kanunun ek 5 inci maddesi kapsamında tarım veya orman işlerinde hizmet akdiyle süreksiz olarak çalışanların sigortalılığı;

- 4 üncü maddeye istinaden sigortalı olarak çalışmaya başlamaları halinde çalışmaya başladıkları tarihten,

- Sigortalılıklarını sona erdirme talebinde bulunanların talep tarihinden,

71

Sigortalılık İşlemleri

2013/11 GENELGE

SİGORTA PRİMLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

Hizmet Akdiyle Çalışanlar Daire Başkanlığı

- Prim borcu bulunanlardan talepte bulunanların primi ödenmiş son günden ya da prim ödemek istediği ayın sonundan,

- Gelir ya da aylık talebinde bulunanların aylığa hak kazanmış olmak şartıyla talep tarihinden,

- Ölen sigortalının ölüm tarihinden,

itibaren sona erecektir.

(Mülga, 11/12/2014 tarihli ve 2014/32 sayılı Genelge)

(Değişik 1/9/2016 tarihli ve 2016/20 sayılı Genelge) Ek 5 inci maddeye göre sigortalılık; askerlik görevini yapanların askere alındıkları, mahkemelerce hakkında gözaltı, tutukluluk veya mahkumiyet kararı verilenlerin bu durumlarına karar verildiği, yurtdışında bulunanların yurtdışına çıkış yaptıkları tarihten itibaren sona erdirilecektir.

(Değişik 1/9/2016 tarihli ve 2016/20 sayılı Genelge) Bu şekilde sigortalılıkları sona erenlerin sigortalılıkları; Kanunun 4 üncü maddesine tabi çalışmasının sona erdiği tarihi takip eden günden, askerlik görevi sona erenlerin sona erme tarihini takip eden günden, gözaltı, tutukluluk veya mahkumiyet bitiş tarihini takip eden günden, yurtdışına çıkanların ise Türkiye’ye döndükleri tarihten itibaren kendiliğinden başlatılacak, bunlardan ayrıca “Tarım İşlerinde Hizmet Akdiyle Süreksiz Çalışanlara Ait Giriş Bildirgesi” veya “Orman İşlerinde Hizmet Akdiyle Süreksiz Çalışanlara Ait Giriş Bildirgesi” alınmayacaktır.

Örnek 1- Ek 5 inci madde kapsamındaki süreksiz tarım sigortalılığı 20/4/2011 tarihinde başlayan sigortalı, en son 2012 yılı Şubat ayı primini ödemiş, 19/11/2012 tarihinde başkaca prim ödemesinde bulunmayacağını belirterek ek 5 inci madde kapsamındaki tarım sigortalılığının sona erdirilmesi talebinde bulunmuştur. Bu durumda tarım sigortalılığı, primi ödenmiş son ay olan 2012 yılı Şubat ayı sonu itibariyle sona erdirilecektir.

Örnek 2- Ek 5 inci madde kapsamındaki sigortalılığı 18/5/2011 tarihinde başlayan sigortalı, 21/6/2011 tarihinde 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendine tabi çalışmaya başlamıştır. Bu durumda sigortalının ek 5 inci madde kapsamındaki sigortalılığı 20/6/2011 tarihi itibariyle sona erdirilecek, zorunlu sigortalılığının 27/12/2011 tarihi itibariyle sona ermesi halinde, ek 5 inci madde kapsamındaki sigortalılığı 28/12/2011 tarihi itibariyle yeniden başlatılacaktır.

Örnek 3- 30/12/2011 tarihinde ek 5 inci madde kapsamında sigortalılığı başlayan sigortalı, 15/8/2012 tarihinde tarım sigortalılığının sona erdirilmesi talebinde bulunmuş, sigortalının talep tarihi itibariyle prim borcu bulunmadığı anlaşıldığından, ek 5 inci madde kapsamındaki sigortalılığı 15/8/2012 tarihi itibariyle sona erdirilecektir.

Örnek 4- 1/5/2008 tarihinde 2925 sayılı Kanuna tabi tarım sigortalısı olan sigortalı, 5/5/2025 tarihinde yaşlılık aylığı bağlanması talebinde bulunmuştur. Sigortalıya tahsis talep tarihi itibariyle aylık bağlanmayacağı anlaşıldığından ek 5 inci madde kapsamındaki sigortalılığı devam ettirilecektir.

(Mülga, 11/12/2014 tarihli ve 2014/32 sayılı Genelge)

Kanunun ek 5 inci maddesine tabi sigortalılığı olup sigortalılığın başladığı tarihten itibaren prim ödemesi bulunmayanların yazılı olarak sigortalılıklarını sona erdirme talebinde

72

Sigortalılık İşlemleri

2013/11 GENELGE

SİGORTA PRİMLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

Hizmet Akdiyle Çalışanlar Daire Başkanlığı

bulunmaları halinde, ek 5 inci maddeye tabi sigortalılıkları başlangıç tarihi itibariyle sona erdirilecektir.

Kanunun ek 5 inci maddesi kapsamındaki sigortalılıkları 1/1/2012 tarihinden sonra başlayıp daha sonra sona erdirilenler ile 1/1/2012 tarihinden önce başlayıp bu tarihten sonra sona erdirilenler, sigortalılıklarının sona erdiği tarihten itibaren Kanunun 60 ncı maddesinin birinci fıkrasının (g/2) bendi kapsamında sigortalı sayılarak genel sağlık sigortası tescil işlemleri resen yapılacaktır. Bunların müracaatları halinde yapılacak gelir testi sonucuna göre durumları yeniden değerlendirilecektir.

Örnek 5- 16/5/2012 tarihinde ek 5 inci maddeye tabi sigortalılığı başlatılan kişi herhangi bir prim ödemesinde bulunmadan 21/11/2012 tarihinde ek 5 sigortalılığını durdurmak için yazılı talepte bulunmuştur. Bakmakla yükümlü durumda olmadığı tespit edilen bu kişi 16/5/2012 tarihi itibariyle 60 ıncı maddenin birinci fıkrasının (g) bendi kapsamında genel sağlık sigortalısı sayılacaktır.

(Ek, 1/9/2016 tarihli ve 2016/20 sayılı Genelge) Örnek 6- 10/9/2014 tarihinde ek 5 inci maddeye tabi sigortalılığı başlatılan kişinin Emniyet Müdürlüğünden yurda giriş çıkış belgesi istenilmiş ve ek 5 sigortalılığının devam ettiği 15/3/2015-20/7/2015 tarihleri arasında yurtdışında olduğu tespit edilmiştir. Bu durumda, sigortalının yurtdışına çıkış tarihi olan 15/3/2015 tarihi itibarıyla ek 5 tarım sigortasından çıkışı yapılacak, 20/7/2015 tarihi itibarıyla da “Tarım İşlerinde Hizmet Akdiyle Süreksiz Çalışanlara Ait Giriş Bildirgesi” alınmaksızın tekrar ek 5 sigortasına giriş işlemi yapılacaktır.

5- Primlerin hesabı, gün sayısı ve ödenmesi (Değişik, 1/9/2016 tarihli ve 2016/20 sayılı Genelge)

Kanunun ek 5 inci maddesine göre tarım veya orman işlerinde hizmet akdiyle süreksiz çalışanlar için ay 30 gün, yıl ise 360 gün olarak dikkate alınır.

Süreksiz tarım sigortasına müracaat eden sigortalılar, 1/3/2011 tarihinden itibaren Kanunun 82 nci maddesine göre belirlenen prime esas kazancın alt ve üst sınırı arasında olmak kaydıyla sigortalı tarafından belirlenen günlük kazancın otuz katının % 34,5’i oranında prim ödeyeceklerdir. Bu primin % 20’si malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları, % 12,5’i genel sağlık sigortası, % 2’si iş kazası ve meslek hastalıkları sigortası primidir.

Ancak, Kanunun geçici 29 uncu maddesi ile ek 5 inci maddesi kapsamındaki sigortalılar 1/3/2011-31/12/2011 tarihleri arasında 82 nci maddeye göre belirlenen prime esas günlük kazancın alt sınırının on sekiz günlük tutarı üzerinden başlanılarak, takip eden her yıl için bir puan artırılmak suretiyle otuz katını geçmemek üzere prim ödeyeceklerdir.

(Ek 1/9/2016 tarihli ve 2016/20 sayılı Genelge) Kanunun ek 5 inci maddesi kapsamındaki sigortalılar, her aya ait primlerini ilgili ayı takip eden ayın sonuna kadar Kuruma öderler. Yasal süresi içinde ödenmeyen primlere Kanunun 89 uncu maddesi gereğince ödenme tarihine kadar gecikme cezası ve gecikme zammı uygulanır.

6- 1/5/2008-30/9/2008 tarihleri arasında ilk defa 2925 sayılı Kanuna tabi sigortalı olanlardan haklarında ek 5 inci madde hükmü uygulanacak sigortalılar

6111 sayılı Kanunla, Kanuna eklenen geçici 29 uncu madde gereğince 1/5/2008 ila 30/9/2008 tarihleri arasında ilk defa 2925 sayılı Kanuna tabi sigortalı olanlardan 1/3/2011 tarihi itibariyle sigortalılığı devam edenler hakkında, 1/3/2011 tarihinden itibaren Kanunun ek 5 inci maddesi hükümleri uygulanacaktır.

73

Sigortalılık İşlemleri

2013/11 GENELGE

SİGORTA PRİMLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

Hizmet Akdiyle Çalışanlar Daire Başkanlığı

2925 sayılı Kanuna göre sigortalılığı 1/3/2011 tarihi itibariyle sona erip bu tarihten sonra Kanunun ek 5 inci maddesine göre sigortalılığı başlatılacak olanlar hakkında ek 5 inci madde ve geçici 29 uncu madde hükümleri uygulanacaktır.

2925 sayılı Kanuna tabi sigortalılığı 1/5/2008 tarihinden önce başlayıp 1/3/2011 tarihinden sonra da devam edenler, haklarında 2925 sayılı Kanun hükümlerinin uygulanmasına devam edileceğinden, sigortalılıkları sona ermeden Kanunun ek 5 inci maddesi kapsamına alınmayacaklardır.

Örnek 1- 2925 sayılı Kanuna tabi sigortalılığı 1/8/2008 tarihi itibariyle başlayan sigortalı (E), 2010 yılına ait tarım primlerini 28/2/2011 tarihine kadar ödememiş, 6/8/2010 tarihli ve 2010/93 sayılı Genelge gereğince tebliğ edilen borcunu da ödemediğinden 2925 sayılı Kanuna tabi tarım sigortalılığı 1/1/2011 tarihi itibariyle sona ermiştir. Bu sigortalının 15/8/2011 tarihinde ek 5 inci madde kapsamında müracaat etmesi halinde sigortalılığı aynı tarih itibariyle başlatılacaktır.

Örnek 2- 1/1/1998 tarihinden itibaren 2925 sayılı Kanun kapsamında sigortalı olan (F), 15/5/2011 tarihi itibariyle Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine tabi çalışmaya başlamış, bu çalışması 12/11/2011 tarihi itibariyle sona ermiş ve 11/11/2011 tarihinde ek 5 inci madde kapsamında sigortalı olma talebinde bulunmuştur. Bu durumda 2925 sayılı Kanuna tabi sigortalılık Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine tabi çalışmanın sona erdiği tarihi takip eden aybaşı olan 1/12/2011 tarihinden sonra kendiliğinden başlayacağından ek 5 inci madde kapsamındaki sigortalılığı başlatılmayacaktır.

Örnek 3- 1/2/2003 tarihinden itibaren 2925 sayılı Kanun kapsamında sigortalı olan (G), 2011 yılına ait tarım sigortası primlerini 2012 yılı Şubat ayı sonuna kadar ödemediğinden tarım sigortalılığı 1/1/2012 tarihi itibariyle sona ermiş, 6/8/2010 tarihli ve 2010/93 sayılı Genelge gereğince bir defaya mahsus tebliğ edilen borcunu da bir aylık süre içinde ödememiştir. Sigortalının 18/6/2012 tarihinde ek 5 inci madde kapsamında sigortalı olmak üzere müracaat etmesi halinde sigortalılığı 18/6/2012 tarihi itibariyle başlatılacaktır.

6.1- 1/5/2008-30/9/2008 tarihleri arasında ilk defa 2925 sayılı Kanuna tabi sigortalı olanlardan haklarında ek 5 inci madde hükmü uygulanacak sigortalıların gün sayıları ve primlerinin hesabı

Bu sigortalıların primleri, 1/3/2011 tarihinden itibaren bu bölümün “4- Primlerin hesabı ve gün sayısı” başlıklı alt bölümünde belirtilen açıklamalara göre tahsil edilecek olup, bunların 2011 yılı Mart ve takip eden aylar için prim ödeme gün sayıları 30 gün, 2011 yılı Mart ayından önceki aylar için gün sayıları ise 15 gün olarak dikkate alınacaktır.

6.2- 1/5/2008-30/9/2008 tarihleri arasında ilk defa 2925 sayılı Kanuna tabi sigortalı olanlardan haklarında ek 5 inci madde hükmü uygulanacakların sigortalılıklarının sona ermesi

2925 sayılı Kanuna tabi sigortalı olan ve haklarında ek 5 inci madde ve geçici 29 uncu madde hükümleri uygulanacak olanların sigortalılıklarının sona ermesinde ek 5 inci madde hükümleri uygulanacaktır.

1/5/2008-30/9/2008 tarihleri arasında 2925 sayılı Kanuna tabi sigortalı olup sigortalılığı 1/3/2011 tarihinde devam edenler ile 1/3/2011 tarihinden itibaren Kanunun ek 5 inci maddesine göre tarım sigortalısı olanların sigortalılıkları ait olduğu yıla ilişkin primlerin takip eden yılın Şubat ayı sonuna kadar ödenmemesi nedeniyle sona ermeyeceğinden, 6/8/2010 tarihli ve 2010/93 sayılı Genelge hükümleri bu durumdakiler için uygulanmayacak, bu sigortalılar prim borçlarını her zaman ödeyebileceklerdir.

74

Sigortalılık İşlemleri

2013/11 GENELGE

SİGORTA PRİMLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

Hizmet Akdiyle Çalışanlar Daire Başkanlığı

Örnek 1- 2925 sayılı Kanuna tabi sigortalılığı 1/8/2008 tarihinde başlayan sigortalı 2010 yılına ait primlerini 2011 yılı Şubat ayına kadar ödememiştir. Bu sigortalının tarım sigortalılığı 1/1/2011 tarihi itibariyle sona erdirilecektir.

Örnek 2- Örnek 1’deki sigortalının 6/8/2010 tarihli ve 2010/93 sayılı Genelge gereğince borcunu ödemesi halinde, tarım sigortalılığı Kanunun ek 5 inci madde hükümlerine göre devam ettirilecektir.

Örnek 3- 2925 sayılı Kanuna tabi sigortalılığı 1/6/2008 tarihinde başlayan sigortalı en son 2011 yılı Kasım ayı primini ödemiş, 4/5/2012 tarihinde tarım sigortalılığının sona erdirilmesi ve başkaca prim ödemeyeceğine ilişkin Kuruma dilekçe vermiş olup, tarım sigortalılığı 2011 yılı Kasım ayı sonu itibariyle sona erdirilecektir.

Örnek 4- 1/7/2008 tarihinden itibaren 2925 sayılı Kanun kapsamında sigortalı olan (I), 18/5/2011 tarihi itibariyle Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrası kapsamında sigortalı olmuştur. Bu durumda (I)’nın sigortalılığı 17/5/2011 tarihinde sona erecek, Kanun kapsamındaki sigortalılığının 2/2/2013 tarihinde sona ermesi halinde ek 5 inci madde kapsamındaki sigortalılığı 3/2/2013 tarihi itibariyle başlatılacaktır.

Örnek 5- 1/5/2008 tarihinde 2925 sayılı Kanuna tabi sigortalı olan (İ), 2011 yılı Ocak ayı primini ödemiş, 2010 yılı primini 2011 yılı Şubat ayı sonuna kadar ödememiştir. 6/8/2010 tarihli ve 2010/93 sayılı Genelge gereğince sigortalıya 2010 yılı priminin bir aylık süre içinde ödenmesi yönünde borcu tebliğ edilecektir. Sigortalının bu sürede 2010 yılı primini ödemesi halinde, sigortalılığı ek 5 inci madde kapsamında devam ettirilecektir. Tarım sigortası priminin ödenmemesi halinde ise 2011 yılında ödenen primler borçlarına mahsup edilecek, 2925 sayılı Kanuna tabi tarım sigortalılığı 1/1/2011 tarihi itibariyle sona erdirilecektir. Bu durumdaki sigortalının ek 5 inci madde kapsamında müracaat etmesi halinde sigortalılığı müracaat tarihi itibariyle yeniden başlatılacaktır.

Örnek 6- 2925 sayılı Kanuna tabi sigortalılığı 1/8/2008 tarihinde başlayan sigortalı, 2011 yılı Ocak ve Şubat, 2012 yılı Kasım ve Aralık aylarına ait primlerini ödememiştir. Sigortalı hakkında 1/3/2011 tarihi itibariyle ek 5 inci madde hükümleri uygulanacağından söz konusu sürelere ait primler her zaman ödenebilecektir.

Örnek 7- 2925 sayılı Kanuna tabi sigortalılığı 1/7/2008 tarihinde başlayan sigortalı, 2011, 2012 ve 2013 yıllarına ait primlerini ödememiştir. Sigortalı hakkında 1/3/2011 tarihi itibariyle ek 5 inci madde hükümleri uygulanacağından söz konusu sürelere ait primlerini her zaman ödeyebilecektir.