Toplumsal Beklentilerin Uzağında Alternatif Bir Yaşam Biçimi Olan Goblin Modu Nedir?

Modern zamanlarda insanların yaşam biçimleri de önemli oranda değişti. Bireysel özgürlüğün ve özerkliğin peşindeki insanların sayısı eski dönemlere kıyasla çok daha fazla. Toplumun beklentilerinden, geleneksel normlardan sıyrılmış, kendi kuralları ve değerleri ile yaşayan insanların sayısı da öyle. İşte böylesine bir yaşam biçimini tanımlamak için son yıllarda oldukça ilginç bir kavram kullanılıyor:  Goblin modu. Peki, goblin modu ne demek, tam olarak ne anlama geliyor? Detaylara birlikte bakalım.

Modern zamanlarda pek çok şey gibi insan yaşamı da önemli ölçüde değişti

Değişmeye de devam ediyor. Teknoloji ile birlikte sosyolojik veya çevresel faktörler insan yaşamının çeşitli bakımlardan değişmesine öncülük ediyor. Söz gelimi bugün, toplumsal normların bütünüyle uzağında, yalnızca kendi kurallarını ve değerlerini temel alarak yaşayan insanların sayısı geçmiş dönemlerdekinden çok daha fazla. İşte bu yaşam tarzını tarif etmek için son zamanlarda kullanılan oldukça ilginç bir kavram var: Goblin modu.

Goblin modu nedir?

Yukarıda da değinmeye çalıştığımız gibi goblin modu, belirli bir yaşam tarzını tarif etmek için kullanılan bir kavram. Çoğu insana göre bu kavram sadece toplumsal normların ve beklentilerin uzağında yaşam süren insanların hayat tarzını tanımlamıyor. Goblin modu, aynı zamanda modern toplumdaki bireysel özgürlük ve özerklik arayışını da temsil ediyor.

Bu kavramla, toplumun dayattığı hemen her türlü kuraldan uzaklaşan, kendi kuralları ve değerleri ile yaşayan insanlar tarif ediliyor

Goblin modu 2022’de halkın oylarıyla Oxford’da yılın kelimesi seçildi

Goblin modu kavramı sözlükte “rahatına düşkün, tembel, pasaklı veya açgözlü, tipik olarak sosyal normları veya beklentileri reddeden bir davranış türü” şeklinde tanımlanıyor.  

Kavram özellikle 2022 yılında popüler hale geldi

Ancak kavramın 2009 yılında da hiç değilse belli bir zümre arasında yaygın şekilde kullanıldığı biliniyor. Ne var ki goblin modunun gerçek kökenini bulmak isteyenlerin çok daha önceki yıllara bir yolculuk gerçekleştirmesi gerekiyor.

Bazı uzmanlar goblin modu kavramının kökenlerini modern toplumun gelişmesiyle ortaya çıkan bireyselleşme eğilimine dayandırıyor

Yani toplumsal kuralların uzağında, özgürlük ve özerklik peşinde ve yalnızca kişisel kurallara ve değerlere göre şekillenen bu yaşam tarzını dolayısıyla goblin modunu ortaya çıkaran şey en temelde modern toplumdaki bireyin artan özgürlük talebi. Bu bakımdan 1960’lı yıllarda gelişen ve bireysellik ile özgürlüğü ön plana çıkaran siyasal ve toplumsal hareketlerin, kavrama köken teşkil ettiğini ileri sürenlerin sayısı hiç de az değil. Yani geleneksel normlara meydan okuyan ve özgürlüğe vurgu yapan bu hareketlerin bugün goblin modu olarak ifade ettiğimiz yaşam biçiminin ortaya çıkmasında önemli bir pay sahibi olduğu rahatlıkla söylenebilir.

Kavramının ifade ettiği yaşam biçimine sahip insanlar “goblin” olarak isimlendiriliyor

Yalnızca kendi değerleri ışığında bir yaşam süren ve toplumsal beklentiler ile kuralların uzağında bir köşeye çekilen goblinlerin pek çoğu kendi hayatlarından memnun. Ancak tahmin edersiniz ki toplumun önemli bir kesimi goblinlere pek de iyi bir gözle bakmıyor. Bu bakımdan goblinlerin çoğu durumda toplumdan dışlanmış, marjinalleşmiş ve kabul görmeyen kimseler olduğu söylenebilir.

Goblin modunun hem avantajları hem de dezavantajları var

Her şeyden önce goblin modunun kişiye özgürleşme imkânı sunduğu bir gerçek. Öte yandan farklı yaşam biçimlerine ve inançlara karşı hoşgörü kazandırdığı ve bireyin kişisel gelişimine önemli katkı sağladığı da söylenebilir. Ne var ki yukarıda da belirttiğimiz gibi dışlanmak, marjinalleşmek ve yalnızlaşmak bu yaşam tarzının negatif kısımlarından bazıları. Bu doğrultuda böyle bir yaşam tarzı benimsemek isteyen bir kişinin zorlu mücadeleleri göze alması gerektiğini de hatırlatalım.

Goblin modu, yalnızca toplumsal kurallardan uzak ve özgürlük peşinde bir yaşamı ifade eden bir kavram değil

Kavram içerisinde bazı ilginç unsurlar barındırıyor. Söz gelimi bilinçli bir tembellik ve isteksizlik. Yani bu, temiz kıyafetlerin yerde bırakıldığı, yemek masasının veya yatağın toplanmadığı kısacası gündelik yaşamdaki küçük vazifelerin de geride bırakıldığı bir yaşam biçimi. Bu sebeple bazı uzmanlar, goblin modunu kişiyi isteksizliğe, tembelliğe, yalnızlığa ve sonunda da mutsuzluğa sürükleyen psikolojik bir süreç olarak değerlendiriyor. 

Kaynak: 1